سیروس تبریزی - دکترای خط مشی و رهبری در آموزش، مدرس دانشگاه ویندزور کانادا و هیئت علمی وابسته دانشگاه تهران
محمد کبیرنجات - عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد هشترود، دانشجوی دکنرای مدیریت صنعتی گرایش مالی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز

اگر چه مدت زمان طولانی از تعریف دانشگاه انتقادی (دانشگاه کارآفرین) نمی گذرد، اکثریت قریب به اتفاق سیاست گذاران آموزشی تلاش دارند با بهره گیری ازفلسفه های آموزشی رایج؛ دانشگاه های انتقادی را مدیریت نمایند. در بسیاری از کشورهای توسعه یافته همچنین در حال توسعه مکاتب فکری چون نئولیبرالیسم و نئومحافظه کار آگاهانه یا ناآگاهانه تلاش دارند تا سیستم های آموزشی خود را همسو با اهداف بازارهای کار برنامه ریزی نموده؛ و گاها شاهد آن هستیم که در گذرزمان فرصت های شغلی تعیین کننده فلسفه، استراتژی، و سبک آموزشی بوده و استعدادها نه برای ارتقاء کیفی جامعه که تنها برای حفظ اهداف و منافع سازمان ها بکار می روند. بدین منوال در سیستم های آموزشی، یادگیری (دانش، مهارت، ارزش ها، و رفتار) نه برای خلاقیت بیشتر که به تبعیت یا مدیریت وضع موجود صرف می گردد. الیاس و مریام به سال 1980 همچنین زین به سال 1985 انواع فلسفه های آموزشی را در موسسات آموزشی عالی با سرفصل های: آموزش لیبرال، آموزش رفتارگرایان، آموزش ترقی خواه، آموزش انسان گرایانه، و آموزش رادیکال یا بازسازی کننده تقسیم بندی نموده تا پنج هدف کلیدی همچون هدف از فلسفه آموزشی، وظایف فرد یادگیرنده (دانشجو)، وظایف و استراتژی فرد یاددهنده (استاد)، مفاهیم، و نهایتا روش تدریس در موسسات آموزش عالی را پوشش دهند. در مقاله حاضر، نخست سعی می گردد دیدگاه های فلسفه های آموزشی و پنج هدف کلیدی آنها بررسی شده، در ادامه مدل پیشنهادی برای سبک رهبری سازمان دانشگاه انتقادی پیشنهاد، و نهایتا چگونگی ارتقاء خلاقیت، تفکر انتقادی، و کنش های اجتماعی بررسی می گردد.

فلسفه آموزشی بازسازی کننده، دانشگاه انتقادی، ویژگی سبک رهبری سازمان یادگیرنده، خلاقیت، تفکر انتقادی