زهرا وفایی - دانشجوی دکتری مدیریت منابع انسانی، دانشکده مدیریت، پردیس البرز دانشگاه تهران، ایران.
مرجان فیاضی - استادیار، دانشکده مدیریت، دانشگاه تهران، تهران، ایران
محمد علی شاه حسینی - دانشیار، دانشکده مدیریت، دانشگاه تهران، تهران، ایران.

رهبری سازه­های اجتماعی پیچیده و پیگیری توامان اهداف اجتماعی-اقتصادی، دو ضرورت در پژوهش و عمل علوم اجتماعی به­شمار می­روند. علیرغم آنکه سازه­های اجتماعی رهبری پیچیدگی و سازمان اجتماعی، رویکردهایی نوآورانه در پاسخ به این الزامات محیطی هستند، نقاط ضعف هر سازه، منجر به عدم تحقق اهداف اجتماعی مطلوب می­شود. نظر به­بنیان نظری مشترک و ویژگی­های منحصر­به­فرد سازه­های رهبری پیچیدگی و سازمان اجتماعی و ظرفیت بالای ساز­­و­کارهای ترکیبی در خلق نوآوری اجتماعی، ترکیب عناصر این دو سازه، مولد نوآوری و پیچیدگی بیشتر برای پاسخ­گوئی به نقاط ضعف آن است. بر­این­اساس، از سویی، رهبری پیچیدگی راهکاری مقتضی برای راهبری سازه­های اجتماعی ذاتا پیچیده بوده و از سویی دیگر، سازمان اجتماعی بستری مناسب برای الحاق اهداف اقتصادی و اجتماعی به­شمار می­رود. سازمان­های اجتماعی آموزشی که علیرغم فعالیت در محیطی متلاطم و کمبود منابع مالی ضروری، وضعیت­های پایدار محیطی نشان داده­اند برای این مطالعه برگزیده شدند. در این پژوهش پدیده­ی رهبری پیچیدگی در بستر سازمان اجتماعی آموزشی از منظر تحلیل پدیدارشناسی تفسیری مطالعه شده تا ماهیت تجارب جدید و پیچیده­ی رهبران رسمی را تبیین نماید. یافته­های پژوهش بیانگر اهمیت عقلانیت عملی و اخلاق هنجاری در توانمندسازی رهبری پیچیدگی در سازمان اجتماعی به منظور جذب نوسانات داخلی و خارجی و توسعه­ی وضعیت­های محیطی پایدار است.

رهبری پیچیدگی, سازمان اجتماعی, اخلاق هنجاری, عقلانیت عملی, پدیدارشناسی تفسیری