محمد رمضانی - دانشکده مدیریت و اقتصاد، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران
علی رجب زاده قطری - دانشیار دانشکده مدیریت و اقتصاد، دانشگاه تربیت مدرس، تهران،ایران
عادل آذر - استاد دانشکده مدیریت و اقتصاد، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران.
آمنه خدیور - استادیار دانشکده مدیریت، دانشگاه الزهرا، تهران،ایران.

با توجه به اهمیت بالای کسب و کارهای کوچک و متوسط برای رشد اقتصادی کشورها، در دنیای رقابتی امروز، بین­المللی شدن این صنایع امری اجتناب ناپذیر  به نظر می­رسد. بین­المللی شدن فرایندی چند بعدی است و در هر بعد شرکت­ها استراتژی­هایی متناسب با آن بعد اتخاذ می­کنند. ترکیب این استراتژی­ها، شکل دهنده استراتژی جامع بین­المللی آن شرکت است. در این مقاله با استفاده از روش فراترکیب، ابعاد بین­المللی شدن و استراتژی­های زیرمجموعه آن ابعاد شناسایی شدند، سپس با انجام مصاحبه­های  نیمه­ساختاریافته با خبرگان، ترکیب­های سازگار استراتژی­های متعلق به ابعاد گوناگون مشخص شد. در ادامه با استفاده از  فرایند تحلیل سلسله مراتبی وزن هر یک از اجزای ترکیبات شناسایی شده مذکور نسبت به سایر اجزای همان ترکیب محاسبه شده و ترکیبات  نام­گذاری شدند. ابعاد شناسایی شده عبارتند از: بعد عملکردی-رقابتی، بعد جهت­گیری استراتژیک، بعد حالت ورود و بعد الگوی گسترش. ترکیبات شناسایی شده عبارتند از: محافظه­کاران صرفه­جو، متمایزان گوشه­یاب، رشدگرایان مشتری­مدار و مهاجمان متکی بر فناوری. شرکت­های کوچک و متوسط می­توانند ترکیباتی را انتخاب کرده و به کار گیرند که با شرایط محیطی و سازمانی آن­ها سازگار باشد.

بین المللی شدن, صنایع کوچک و متوسط, استراتژی های بین المللی, ابعاد بین المللی شدن