محمدحسن صیف - دانشیار، گروه علوم تربیتی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران
هدا بچاری - کارشناسی ارشد، گروه علوم تربیتی، دانشگاه پیام نور، شیراز

هدف پژوهش حاضر، بررسی رابطه ی بین سبک یادگیری شناختی و منبع کنترل با پیشرفت تحصیلی دانش آموزان و طرح پژوهش توصیفی- همبستگی بود. جامعه ی آماری شامل کلیه ی دانش آموزان دختر پایه دهم شهرستان ماهشهر در سال تحصیلی 98-99 و نمونه 280 نفر از دانش آموزان که با روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند. ابزار اندازه گیری پژوهش شامل؛ پرسش نامه سبک یادگیری شناختی التمن، راسکین و ویتکن (1971)، مقیاس منبع کنترل راتر (1966) و جهت سنجش پیشرفت تحصیلی دانش آموزان از معدل نیمسال اول دانش آموزان استفاده شد. همچنین از روش های آماری ضریب همبستگی پیرسون، رگرسیون تک متغیره و آزمون t برای گروه های مستقل جهت تحلیل داده ها استفاده شد. یافته ها نشان داد که رابطه ی معنی داری بین سبک یادگیری شناختی با پیشرفت تحصیلی دانش آموزان وجود ندارد. ولی بین منبع کنترل درونی با پیشرفت تحصیلی دانش آموزان با 0/99 سطح اطمینان رابطه وجود دارد. همچنین بین سبک یادگیری شناختی (وابسته به زمینه و مستقل از زمینه) از نظر منبع کنترل تفاوت معنی داری وجود ندارد.

سبک های شناختی (وابسته/ نابسته به زمینه)، منبع کنترل، پیشرفت تحصیلی.