ندا سمیعی فراهانی - دانشجوی کارشناسی ارشد، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، واحد کرج، دانشگاه آزاد اسلامی، کرج، ایران
حمید عبداللهی - دانشیار، پژوهشکده میوههای معتدله و سردسیری، موسسه تحقیقات علوم باغبانی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران
سید علیرضا سلامی - دانشیار، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران، کرج، ایران

بیماری آتشک به عنوان مهم­ترین بیماری درخت گلابی، از طریق تنش اکسیداتیو سبب بروز نکروز بافتهای میزبان میشود. لذا شناخت رقم های متحمل و ساختارهای مقاومت به تنش اکسیداتیو بیماری، که عمدتا با کلروپلاست­های میزبان مربوط است، در برنامه­های گزینشی این درخت کاربرد دارد. بهمنظور مطالعه رفتار کلروپلاست­ها در این اثر متقابل، تظاهر ژن کلروپلاستی psbA به­عنوان ژن کلیدی و تاثیرپذیر از سطح اکسیداسیون-احیا سلولی در دو رقم گلابی حساس (ویلیامز) و متحمل (هاروسوئیت) به بیماری، طی دوره ۴۸ ساعته پس از حمله باکتری عامل بیماری، Erwinia amylovora در شرایط درون شیشه ای در شاخه­چه­های شاهد و آلوده­شده با سویه Ea۲۷۳ بررسی شد. علاوه بر این شرایط، تظاهر ژن فوق در شرایط استفاده از بازدارنده­های­ زنجیره­ انتقال الکترون دو اندامک میتوکندری و کلروپلاست بهترتیب شامل روتنون و گلوتارآلدهید هر دو در غلظت یک میلی­گرم بر لیتر مقایسه شد. نتایج بیانگر سرعت بیش­تر پیشرفت نکروز در سرشاخه­ها درون شیشه ای رقم حساس بود. همچنین تظاهر ژن psbA در شرایط تیمار با بازدارنده­های گلوتارآلدهید و روتنون در هردو شرایط حضور و عدم حضور عامل بیماری، به­طور قابل­توجهی در رقم هاروسوئیت افزایش تظاهر نسبی بیش­تری در مقایسه با رقم بارتلت داشت. بر این اساس، تحمل بالاتر رقم هاروسوئیت به بیماری میتواند از تحریک­پذیری و واکنش سریع­تر کلروپلاست­های این رقم در مقایسه با رقم بارتلت منشا گیرد.

پروتئین ‏D۱‎, تنش اکسیداتیو, زنجیره انتقال الکترون, ‏Erwinia amylovora