محسن قلاوند - دانشجوی دکتری جامعه شناسی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، سمنان، ایران
عادل عبدالهی - استادیار جامعه شناسی اقتصادی و توسعه، موسسه مطالعات و مدیریت جامع و تخصصی جمعیت کشور، تهران، ایران
محمد سلطانی فر - استادیار علوم ارتباطات، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، سمنان، ایران
منصور شریفی - استادیار مردم شناسی، واحد گرمسار، دانشگاه آزاد اسلامی، گرمسار، ایران

زندگی روزمره شهری مفهوم تازه­ای در علوم اجتماعی و جامعه شناسی شهری نیست و تاکنون نقش مهمی در خیزش مطالعات مربوط به حوزه­های شهری و جامعه شناسی ایفا کرده است. به گونه­ای که زندگی روزمره شهری اصلی­ترین قلمرو تولید معنا در رهیافت­های نظریه­پردازان این حوزه بوده است. یکی از فضاهای شهری که امروزه  امر روزمرگی در آن بسیار پررنگ می­باشد کافه­ها می­باشند. از این­رو در پژوهش حاضر سعی گردیده است تا با روش گرند تئوری مفاهیم، متغیرها و مقولات که در شکل­گیری امرروزمره در فضای کافه­ها موثرند، مورد بررسی قرار گیرند. در این پژوهش با روش گرند تئوری به جمع آوری و تحلیل داده­ها با کد گذاری باز، محوری و انتخابی صورت گرفته است. نمونه­گیری  نظری تا زمان اشباع نظری ادامه یافته است. حجم نمونه طبق قاعده اشباع مشخص شده. ضمن آنکه حداقل با ۴۰ نفر مصاحبه انجام شد و  تعداد ۲۱۰ مفهوم شناسایی گردید. بهره­مندی از کافه­ها و مصرف آن به عنوان یکی از فضاهای شهری دارای ۱۴ مقوله اشتغال­زایی، جامع­نگری نیازها و زیرساخت­ها، تجربه اندوزی، گرایش به مدرنیسم، شکل­گیری حس تعلق اجتماعی، ارزشمند بودن فضای حاکم بر کافه، معرفی معماری مدرن، ارائه عادت واره­ها و ذائقه­های جدید، اوقات فراغت، رفع تنش­های فکری و روانی، هویت پنداری فردی و ملی، قانون­گریزی، عرفی شدن و تشکیل سوژه­های سیاسی است. نتایج نشان می­دهد که ۵ عامل فرهنگی، اقتصادی، اجتماعی، سیاسی، روانی در شکل­گیری امر روزمره موثرند. سپس هریک از این عوامل با استفاده از پاسخ­های جامعه آماری به وسیله پرسشنامه ساخته شده از بخش کیفی  با ضریب رگرسیون مورد آزمون قرار گرفته نشان می­دهد که عامل فرهنگی (۲۵/۶)، عوامل اقتصادی (۱۶/۱۰)، عوامل اجتماعی (۱۶/۱۰)، عوامل سیاسی (۱۸/۶)، عوامل روانی (۴۵/۱)، از بیشترین تا کمترین تاثیر در شکل­گیری امر روزمره در فضای کافه­ها را دارند.

امرروزمره, فضای عمومی, کافههای شهری, شهر دزفول