عبدالرحیم هوشمند - گروه آبیاری و زهکشی، دانشکده مهندسی علوم آب، دانشگاه شهید چمران اهواز
حمزه علی علیزاده - گروه آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ایلام
زهرا ایزدپناه - گروه آبیاری و زهکشی، دانشکده مهندسی علوم آب، دانشگاه شهید چمران اهواز
ابراهیم درویشی - آبیاری و زهکشی، دانشکده مهندسی علوم آب، دانشگاه شهید چمران، اهواز ، ایران

دشت مهران در دهه های اخیر با افت سطح آب زیرزمینی همراه بوده است. هدف از این پژوهش بررسی سطح آب زیرزمینی دشت مهران با استفاده از روش پویایی سیستم تحت سناریوهای مختلف تغییر الگوی کشت و توسعه روش های آبیاری تحت فشار است. پس از تدوین مدل مفهومی، فرضیه های دینامیکی تبیین و شبیه سازی انجام گردید. پس از صحت سنجی مدل، هدف تحقیق در قالب اعمال دوازده سناریو مرکب از سه سناریوی الگوی کشت و چهار سناریوی توسعه آبیاری تحت فشار در منطقه بررسی شد. نتایج نشان داد تغییر الگوی کشت تاثیر قابل توجهی در کاهش افت سطح آب زیرزمینی دشت داشته و از میان الگوهای کشت بررسی شده، جایگزینی کلزا بجای یونجه بهترین نتیجه را در پی دارد. همچنین نتایج نشان داد توسعه آبیاری تحت فشار با شیوه بهره برداری و راندمان فعلی نه تنها باعث بهبود افت سطح آب زیرزمینی نمی گردد، که اثرات منفی کمی هم بر سطح آب زیرزمینی دشت دارد.

آبیاری تحت فشار, الگوی کشت, سطح آب زیرزمینی, شبیه سازی, مدل مفهومی