عادل آذر - استاد، گروه مدیریت صنعتی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران
محسن ذبیحی جامخانه - دکتری، گروه مدیریت، دانشگاه تهران، تهران، ایران(عهده دار مکاتبات)
منیژه ملائی - کارشناسی ارشد، گروه مدیریت، موسسه آموزش عالی ارشاد دماوند، تهران، ایران

دوسوتوانی سازمانی نیازمند اعمال نهایت سرعت و چابکی در سازمانها می باشد. درواقع واکنش سریع به تغییرات و نیازهای محیطی زمانی توسط دو اهرم دوسوتوانی یعنی اکتشاف و بهره برداری دست‎یافتنی خواهد شد که با سرعت و واکنش به‎موقع همراه باشد. بر این اساس هدف اصلی این پژوهش، بررسی تاثیر چابکی بر تقویت مهارت دوسوتوانی سازمان است. این هدف، به نوعی نوآوری پژوهش نیز می­باشد، زیرا مراجعه به پیشینه نشان می­دهد تاکنون پژوهشی با این عنوان انجام نشده است. ابتدا متغیرهای موثر با مطالعه مبانی نظری شناسایی و سپس در قالب پرسشنامه در اختیار خبرگان مدیریتی و سازمانی قرار گرفته است. برای طراحی مدل و آزمون فرضیه‎ها نیز از نرم‎افزار SmartPLS استفاده شده است. طبق نتایج، به جز مولفه «حذف فعالیت‎های فاقد ارزش»؛ تاثیر هشت مولفه از نه مولفه مورد بررسی چابکی یعنی «ساختار سازمانی انعطاف‎پذیر»، «پاسخ سریع به نیازهای مشتری»، «تخصیص سریع منابع»، «تطایق سریع با تغییرات»، «یکپارچه‎سازی فرآیندها و فعالیت‎ها»، «کارکنان چندمهارته»، «به اشتراک‎گذاری دانش و اطلاعات» و «ارتقاء مهارت و تخصص کارکنان» بر متغیر اکتشاف معنی‎دار تشخیص داده شد. همچنین تاثیر این نه مولفه بر بهره‎برداری، مثبت و معنی‎دار ارزیابی شد. در انتها نیز پیشنهادات و راه­کارهای اجرایی ارائه شده است.

چابکی سازمانی, دوسوتوانی سازمانی, اکتشاف, بهره برداری