زهرا مغاره اصفهان - شرکت دانش بنیان آساک شیمی سبز گستر
بهروز محمودزاده وزیری - دانشگاه آزاد اسلامی- واحد قوچان
سوسن خسرویار - دانشگاه آزاد اسلامی- واحد قوچان

در طی سالهای گذشته ، هیدروژن به عنوان امیدوار کننده ترین حامل انرژی پاک شناخته شده است. در جهانی که هدف آن جایگزینی سوخت های فسیلی برای کاهش انتشار گازهای گلخانه ها و رفع سایر نگرانی های زیست محیطی است ، فناوری های تولید هیدروژن به یک عنصراصلی در تولید انرژی تبدیل شده اند. از آنجا که هیدروژن ماده اصلی کار در پیل های سوختی و سیستمهای ذخیره انرژی مبتنی بر هیدروژن است، ادغام این سیستمها با سایر سیستمهای انرژی تجدید پذیر عملی به نظر می آید. به عنوان مثال ، ثابت شده است که اتصال سلولهای سوختی هیدروژنی بادی یا خورشیدی به عنوان منابع انرژی ثانویه ، باعث افزایش پایداری شبکه و تامین انرژی قابل اطمینان برای همه زمان ها می باشد. همچنین تقاضای فعلی برای انرژی پاک بی سابقه است و به نظر می رسد که هیدروژن فقط در صورت تولید و ذخیره در مقادیر زیاد می تواند چنین تقاضا را برآورده کند. در این مقاله مروری بر اصلی ترین فن آوری های تولید و ذخیره سازی هیدروژن ، بهمراه چالش های پیش روی آن ارائه خواهد شد. در این راستا، شناسایی فناوری هایی که پتانسیل کافی برای تولید انرژی در مقیاس بزرگ دارند ، بررسی می گردند . تولید هیدروژن از آب و سوخت های فسیلی و ذخیره آن در سازندهای زیرزمینی بعنوان بهترین فناوری تولید و ذخیره سازی در مقیاس بزرگ پیشنهاد گردیده است. هر چند که، شرایط محلی یک منطقه خاص در تعیین مناسب ترین روش های تولید و ذخیره سازی هیدروژن نقش اساسی دارد و ممکن است نیاز به ترکیب چندین استراتژی با هم باشد تا تولید و ذخیره سازی قابل توجهی از هیدروژن فراهم گردد.

تولید هیدروژن؛ ذخیره سازی هیدروژن؛ انرژی تجدید پذیر؛ ذخیره سازی زیر زمینی؛ ھیبریدھای فلزی