فیروزه افخمی - کارشناس ارشد علوم محیط زیست دانشکده نفت آبادان
عبدالرضا کرباسی - استادیار دانشکده محیط زیست دانشگاه تهران
ولی احمد سجادیان - مدیر امور فنی نفت و گاز اروندان خرمشهر

تحقیق پیش روبه شناسایی فلزات سنگین Ar,Hg,Cd,Fe,Vدرپسماند گل حفاری که از عملیات حفاری سازند گچساران درمیدان نفتی اهواز تولید میشود، میپردازد سپس بعد از تعیین غلظت کلی فلزات سنگین، به شناسایی انواع پیوند عناصر سنگین معطوف شده تا بتوان جداسازی بخش انسان ساخت(مجموع سه پیوند سست،سولفیدی،آلی فلزی) ازبخش طبیعی(پیوندمقاوم و میان بطئی)، را عنوان کرد گام بعدی در این تحقیق مشخص نمودن منشاء عناصر سنگین در پسماند با استفاده از آنالیز خوشه ای و قابلیت دسترس بودن بیولوژیکی عناصر منتخب پروژه، میباشد. نتایج بدست آمده نشان میدهد که درفاز انسانساخت بالاترین مقدار مربوط به عنصر جیوه وکادمیوم درپسماند 2314 متری بوده وبیشترین مقدار درخصوص تست دسترسی بیولوژیکی مربوط به عنصر آهن در پسماند 2314 متری بوده وکمترین مقدار بدست آمده از این تست مربوط به عنصر آرسنیک و کادمیوم در خاک تمیز گزارش شده است .همچنین بالاترین ضریب تشابه بدست آمده بین عناصر در غلظت کلی بین عناصرآهن و آرسنیک میباشد که به دلیل منشا زمینی آهن میتوان منشا عنصر آرسنیک را زمینی دانست.ازجمله پیشنهادات قابل ارائه در این تحقیق میتوان 1)تغییر دیدگاه کارشناسان و مدیران ارشد صنعت نفت در خصوص دور ریز کردن مواد بجا مانده از عملیات حفاری. 2) اجرای مدیریت صحیح دفع پسماندهای ناشی از حفاری چاههای نفت و گاز و بکار گیری مقررات موجود. 3)ابداع و ساخت روش های تهیه گل حفاری واستفاده از مواد سازگار با محیط زیست. 4)بکارگیری نیروهای متخصص محیط زیست وآگاهی به پرسنلHSE) جهت عدم اجرای کلاسیک با مشکلات بجا مانده از صنایع بزرگ . 5) استفاده بجا و منطقی از درصد اختصاص یافته بودجه صنایع، به امر پاکسازی آلاینده ها زیست محیطی در همان صنعت

پسماند حفاری،فلزات سنگین،تفکیک شیمیایی،دسترسی بیولوژیکی