علی خالقی - دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی راه و ترابری دانشگاه تهران،
محمد ضیا علوی - استادیار دانشکده مهندسی عمران دانشگاه تهران،

در جاده های کشور سالانه ۵ میلیارد لیتر سوخت مصرف می شود که این موضوع اهمیت کاهش مصرف سوخت را در حوزه حمل و نقل جاده ای می رساند. یکی از سیاست های کوتاه مدت کاهش مصرف سوخت، بهبود شرایط رو سازی جاده می باشد. ویژگی های مختلف سطح روسازی که در تماس با لاستیک وسیله نقلیه می باشد، بر روی مقاومت غلتشی و به تبع آن مصرف سوخت وسایل نقلیه تاثیرگذار است. به منظور بررسی این سیاست کوتاه مدت کاهش مصرف سوخت، به بررسی تاثیر توام شاخص بین الملی ناهمواری جاده (IRI) و سرعت وسیله نقلیه بر روی مصرف سوخت ۵ کلاس وسیله نقلیه (در حال حرکت) پرداخته شده است. بدین منظور از مدل های HDM-۴ و MOVES و ارتباط این دو مدل بر مبنای معادله قدرت مشخصه وسیله نقلیه (VSP) استفاده شده است. براساس نتایج این تحقیق به ازای افزایش واحد ( ۱m/km) در شاخص بین المللی ناهمواری، مصرف سوخت وسایل نقلیه سبک در سرعت های پایین (کمتر از ۶۰ کیلومتر بر ساعت) و در سرعت های بالا (بیشتر از ۶۰ کیلومتر بر ساعت) به ترتیب به طور میانگین ۱,۶ و ۳,۳ درصد و در وسایل نقلیه سنگین به ترتیب به طور میانگین ۰,۸ و ۱,۷ درصد افزایش می یابد.

شاخص بین المللی ناهمواری، VSP، مصرف سوخت، MOVES، HDM-۴