اکبر رحیمی - دانشجوی دکتری مدیریت، دانشگاه شهید بهشتی و محقق صنایع دفاعی Rahimi_akr@yahoo.com
عباس راد - استادیار مدیریت، دانشگاه شهید بهشتی
اکبر عالم تبریز - استاد مدیریت، دانشگاه شهید بهشتی
علیرضا موتمنی - دانشیار مدیریت، دانشگاه شهید بهشتی

با توجه به اهمیت زنجیره تامین در کسب مزیت رقابتی، گفته می شود رقابت بین سازمان ها با رقابت بین زنجیره های تامین آن ها جایگزین گردیده است. بنابراین مدیریت موثر زنجیره تامین، عاملی اساسی در موفقیت سازمان ها محسوب می گردد. اختلالات به عنوان نتایج رویدادهای غیرمنتظره، جزء غیرقابل تفکیک از زنجیره های تامین سازمان های امروزی است که در شرایط عدم اطمینان به فعالیت می پردازند. رویکرد تاب آوری در مدیریت زنجیره تامین  برای مقابله با این رویدادهای غیرمنتظره در زنجیره تامین و بهبود سریع و بازگشت آن به حالت اولیه و قبل از وقوع رویداد، معرفی گردیده است. نقش محصولات دفاعی در ارتقاء توان بازدارندگی در مقابل تهدیدات نظامی، اهمیت و ضرورت به کارگیری رویکرد تاب آوری در مدیریت زنجیره تامین صنایع دفاعی را به خوبی نشان می دهد. این تحقیق باهدف تدوین مدل تاب آوری زنجیره تامین صنایع دفاعی، ابتدا به شناسایی مهم ترین اقدامات تاب آور زنجیره تامین پرداخته، سپس با استفاده از تحلیل عاملی اکتشافی و تاییدی، آن ها را دسته بندی نموده و در ادامه با استفاده از مدل سازی ساختاری تفسیری(ISM) به ارائه مدلی که روابط بین این اقدامات را نشان می دهد، می پردازد. قدرت نفوذ و وابستگی اقدامات نیز با استفاده از تکنیک MICMAC، تحلیل گردیده است. نتایج تحقیق نشان می دهد که از مجموع۳۷ اقدام معرفی شده در تحقیقات پیشین برای زنجیره تامین تاب آور، ۱۹اقدام در تاب آور سازی زنجیره تامین صنایع دفاعی موثرند که در قالب ۵دسته و شامل ارتباط با تامین کننده، انعطاف پذیری، چابکی، افزونگی و امنیت می باشند. ارتباط با تامین کننده به عنوان پایه ای ترین و محرک ترین اقدام و اقدامات افزونگی، چابکی و امنیت به عنوان وابسته ترین و تحت تاثیرترین اقدامات برای تاب آوری زنجیره تامین صنایع دفاعی معرفی شدند. بنابراین مدیران قبل از هر چیز، می بایست بر برقراری ارتباط موثر با تامین کنندگان جهت ارتقاء تاب آوری زنجیره تامین متمرکز گردند.

زنجیره تامین, رویکرد تاب آوری, مدل سازی ساختاری تفسیری, صنایع دفاعی