عادل آذر - استاد گروه مدیریت صنعتی، دانشکده مدیریت و اقتصاد، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران.
امیر خرمی - دانشجوی دکتری رشته مدیریت صنعتی، دانشکده مدیریت و اقتصاد، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران.

زنجیره­تامین چابک در برابر تغییرات غیر قابل پیش­بینی در بازار و افزایش سطح آشفتگی­های زیست محیطی، دارای توانایی پاسخگویی سریع با هزینه مناسب از لحاظ حجم و تنوع را داراست. هدف از انجام این پژوهش ارائه عوامل موثر بر چابکی زنجیره تامین در صنعت دارو و ارائه مدلی از تعاملات عوامل چابکی زنجیره تامین دارو نسبت به هم می­باشد. در این پژوهش با استفاده از مدل سازی ساختاری تفسیری، روابط متقابل متغیرهای موثر بر چابکی زنجیره تامین در صنعت دارو ارئه شده است برای این منظور با مطالعه کتابخانه­ای و ادبیات موضوع متغیرهای موثر بر چابکی زنجیره تامین استخراج و با توزیع پرسش­نامه و با استفاده از نظر خبرگان متغیرهای نهایی انتخاب و روابط بین متغیرها تعیین گردیدند. این متغیرها در سطوح مختلف و با توجه به قدرت و وابستگی آن ها در ۱۰ سطح و ۱۷ متغیر طبقه بندی و سطح بندی شده و روابط بین عناصر در سطوح مختلف ارائه گردید. نتایج تحقیق نشان می­دهد شاخص­های استفاده از فناوری اطلاعات، اشتراک اطلاعات و یکپارچگی سازمان زیربنای چابکی زنجیره تامین صنعت دارو بوده و تاثیرگذارترین شاخص­ها می­باشد. جهت آزمون و تایید مدل از تحلیل میک­ مک و تکنیک دیمتل استفاده شده است که هر دو روش نتایج تحقیق و مدل را تایید می­ کنند. ISM روشی را ارائه می کند که توسط آن نظم را می توان بر پیچیدگی چنین متغیرهایی تحمیل کرد. این بینش از مدل به مدیران زنجیره تامین در برنامه ریزی استراتژیک برای بهبود چابکی زنجیره تامین کمک می کند.

زنجیره تامین دارو, زنجیره تامین چابک, مدلسازی ساختاری-تفسیری (ISM), تحلیل میک مک (MICMAC), دیمتل (DEMATEL)