الهه صبحی - گروه حقوق، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، واحد مهاباد، دانشگاه آزاد اسلامی، مهاباد، ایران
فرهاد مهرگان - گروه مدیریت، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، واحد مهاباد، دانشگاه آزاد اسلامی، مهاباد، ایران

نظام لیبرالیسم بر پایه فلسفه سودگرایی (یوتیلیتاریانیسم) بنیانگذاری شده، هدف اصلی خود را رشد اقتصادی و رفاه عمومی معرفی میکند . سرمایه، زمین و نیروی کار، عاملهای اصلی تولید در نظام سرمایهداری هستند که سهم صاحبان آنها از درآمد ناشی از تولید، با سازوکار بازار و از طریق نرخ بهره، اجاره و سود تعیین میشود. در مکتب لیبرالیسم هدف اصلی رشدو توسعه ای بدون دخالت دولت یا حضور حداقلی دولت در فرایندهای بازار است. همچنین لیبرالیسم مهمترین اصل فکری و فلسفی نظام اقتصادی سرمایه داری است که از دو اصل اصالت فرد و آزادی فردی تشکیل میشود. بر این مبنا هسته و محور اصلی اجتماع، فرد میباشد که دارای وجود حقیقی است. بنابراین جامعه فاقد وجود حقیقی تلقی میشود؛ زیرا اجتماع چیزی جز مجموع تک تک افراد نیست و از اینرو وجود اعتباری دارد. پس فرد و منافعش بر اجتماع و مصالحش اولویت دارد افزون بر این چون وجود فرد به لحاظ تاریخی هم مقدم بر اجتماع تلقی میشود. بنابراین حقوق و خواسته های او، به لحاظ اخلاقی مقدم بر خواسته های جامعه است و بدین ترتیب مبانی فردی و سودجویی شخصی جایگزین ارزشها و هنجارهای اجتماعی و اخلاقی میشود.

لیبرالیسم، آزادی و عدالت