نفیسه واعظ
سیدسعید قائم مقامی

همه گیری کرونا یکی از اثرگذارترین پدیده ها است که قابلیت دگرگونی صورت بندی و ساختار روابط بین الملل را در خود دارد. در اواخر سال ۲۰۱۹ در شهر ووهان چین یک بیماری حاد تنفسی که ناشی از یک ویروس بود شایع و بهسرعت در تمام جهانگسترش یافت. این بیماری که به کووید ۱۹ شهرت یافت به سرعت در شهرهای چین و کشورهای دیگر گسترش یافت. این پاندمی از پاندمی های قبل متفاوت تر و مرگبارتر بود و سیاستگذاری جهانی را متاثر از خود ساخت. ویروس کرونا بیشتر کشورها را درنوردیده است و در کنار مشکلات بهداشتی، اجتماعی و تحمیل هزینه های درمانی، مبادلات جهانی را تحت تاثیر شدید قرارداده است، به نحویکه بیشتر کشورها بهصورت مقطعی با قرنطینه کردن شهرها و مرزهای خود وارد دوران تازه ای در کاهش ارتباطات و مبادلات تجاری و اقتصادی و اجتماعی و سیاسی شدند که کم سابقه بوده است . مطالعه حاضر باهدف بررسی اثرات و چالشهای سیاسی پاندمی کرونا بر نظام جهانی انجام گرفته است. چهارچوب نظری این تحقیق بر اساس ترکیب نظریه های »موازنه قدرت والتز«، »نظریه مورتون کاپلان« قراردادهشده است. این پژوهش با استفاده از روش تحقیق، توصیفی تحلیلی مبتنی بر پایگاه ها و منابع اسنادی و مدارک موجود، کتب و مقالات به پردازش اطلاعات پرداخته شده است و درصدد طرح این پرسش است که پاندمی کرونا چه چالشهای سیاسی بر نظام بین اللمل تا زمان انجام این تحقیق برجای گذاشته است. فرضیه این است که ویروس کرونا به بروز چالشهای جدید سیاسی و تشدید رقابت در بین کشورهای جهان برای حفظ جایگاه و پرستیژ سیاسی خود برای مهار عواقب سیاسی کرونا، صورت بندی آرایش نوین قدرت در پساکرونا و پیشتازی در تولید انبوه واکسن و همکاریهای برای تبدیل اثرات زیانبار کرونا انجامیده است. یافته های تحقیق نشانگر آن است که اهم اثرات و چالشهای سیاسی پاندمی کرونا بر نظام جهانی عبارتاند از تقویت کاربرد دیپلماسی رسانهای برای مدیریت نرم افزاری در نظام جهانی، تعمیق شکاف بین کشورهای توسعه یافته و توسعه نیافته، بروز گرایشهای نا همسو (همگرایی واگرایی) در دوره کرونا، تهدید امنیت در نظام جهانی، تاثیربر تئوریها در حوزه سیاست خارجی و روابط بین المللی ، تاثیر بر ساختار سیاست و حکومت در نظام جهانی.

کووید ۱۹، نظام جهانی، قدرت سیاسی، قدرت، پاندمی، رقابت، نظام بین الملل