عیسی ابراهیم زاده - دانشیار جغرافیا و برنامه ریزی شهری
عبدالله آقاسی زاده - کارشناس ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری

اصولا بسیاری از کشورهای توسعه­یافته و یا در حال توسعه برای دستیابی به هدف­هایی چون؛ توسعه­ی اقتصاد ملی، جذب سرمایه­های خارجی، استفاده از مزیت­های نسبی منطقه­ای، ایجاد فرصت­های شغلی، افزایش درآمدهای ناشی از فعالیت­های خدماتی، توسعه منطقه­ای و تبدیل بخش­های عقب­مانده به قطب­های توسعه و غیره  اقدام به تاسیس مناطق آزاد نموده­اند و توسعه­ی فعالیت­های گردشگری در مناطق آزاد، یکی از راهبردهای مهم جهت تحقق اهداف مذکور تلقی می­گردد. سازمان منطقه­ی آزاد تجاری- صنعتی چابهار یکی از مناطق آزاد ایران است که با توسعه­ی کارکردهای گردشگری به عنوان یکی از راهبردها و اهداف توسعه­ای، می­تواند تحقق بخش توسعه­ی منطقه­ای در جنوب­شرق کشور باشد. نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل رگرسیونی این تحقیق بیانگر آن است که در این زمینه موفقیت چندانی نداشته است. بطوریکه مولفه­های حمل و نقل دریایی، تبلیغات و بازاریابی، امکانات گردشگری درمانی و امکانات تفریحی­ و فرهنگی به ترتیب با ضرایب ۰.۰۸۷- ۰.۰۸۱- ۰.۰۷۸- ۰.۰۷۶ دارای بیشترین میزان تاثیرگذاری منفی و عواملی مثل ساختارهای زیربنایی مربوط به گاز و تلفن و مدیریت با ضرایب ۰.۰۳۴- ۰.۰۶ - ۰.۰۶۱ دارای کمترین میزان تاثیرگذاری در این عدم توفیق بوده­اند. اینک رهیافت این پژوهش آن است که جهت رفع این نارسایی­ها، عواملی مانند توسعه­ی تبلیغات و بازاریابی، حمل و نقل ریلی، زیرساخت­های مربوط به فاضلاب، ایجاد اماکن و امکانات ورزشی، افزایش تعداد اقامتگاهها و آژانس­های مسافرتی و راهنمای مخصوص گردشگری در آینده، در عین حال تحول در نظام مدیریت گردشگری منطقه و جهت­گیری به­سوی مدیریتی جامع- واحد و همه­جانبه­نگر با مشارکت و همفکری مردم محلی در تمامی مراحل برنامه­ریزی و اجرای طرح­های توسعه گردشگری می­تواند در این ارتباط رهگشا بوده و بیشترین تاثیر را در توسعه­ی توریسم منطقه­ی چابهار داشته باشند.

: منطقه آزاد تجاری- صنعتی, گردشگری, آزمون T-test تک نمونه ای, مدل رگرسیون, چابهار