حامد مرادی - دانشجوی ارشد تحقیقات آموزشی ، دانشگاه پیام نورشیراز
محمدحسن صیف - دانشیار، گروه علوم تربیتی ، دانشگا ه پیام نور شیراز ، ایران

به منظور بررسی تاثیر آموزش راهبردهای فراشناختی بر درک مطلب و یادگیری ادراک شده دانش آموزان، برنامه ای جهت آموزش فراشناخت تهیه شد. ویژگی بارز برنامه مذکور تاکید بر آگاهی از فرایند یادگیری است که به دانش آموزان امکان می دهد تا فرایندهای یادگیری خود را شناسایی، هدف گذاری، هدایت و نظارت کنند. نمونه انتخاب شده از بین پسران دانش آموز پایه اول دبیرستان منطقه ۲ شیراز بودند، پس از انتخاب سه گروه آزمودنی که هر کدام از آنها ۳۰ نفر بودند، گروه آزمایشی به مدت ۵۰۰ دقیقه از آموزش فراشناختی برخوردار شدند. دو گروه دیگر به عنوان گروه های گواه محسوب می شدند. برای سنجش درک مطلبو یدگیری ادراک شده آزمودنی ها دو نوع آزمون پیش آزمون و پس آزمون که هر کدام دارای ۳ بخش زیست شناسی، ادبیات، اصلاح اشتباهات متن) بود تهیه شد، پیش آزمون و پس آزمون نیز دارای سطح دشواری یکسانی بودند. نمرات حاصل از اجرای پیش آزمون و پس آزمون درک مطلب در سه گروه با استفاده از روش تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر نشان داد که اثر گروهو آزمون معنادار است. میانگین نمرات گروه آزمایشی در پس آزمون نسبت به پیش آزمون افزایش قابل توجهی داشته است. حال آنکه میانگین نمرات پس آزمون و پیش آزمون دو گروه گواه تفاوت قابل توجهی نداشته است و حتی اندکی کاهش نشان می دهد، تفاوت قابل توجه پیش آزمون و پس آزمون گروه آزمایشی نشان می دهد که آموزش راهبردهای فراشناختی باعث بهبود عملکرد درک مطلب و یادگیری ادراک شده دانش آموزان می گردد.

شناخت، فراشناخت، راهبردهای فراشناختی، درک مطلب و آموزش، یادگیری ادراک شده