الهه صبحی - استادیار، گروه حقوق، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی، مهاباد، ایران

نظام لیبرالیسم بر پایه فلسفه سودگرایی (یوتیلیتاریانیسم) بنیان گذاری شده، هدف اصلی خود را رشد اقتصادی و رفاه عمومی معرفی می کند. سرمایه، زمین و نیروی کار، عامل های اصلی تولید در نظام سرمایه داری هستند که سهم صاحبان آن ها از درآمد ناشی از تولید، با سازوکار بازار و از طریق نرخ بهره، اجاره و سود تعیین می شود. در مکتب لیبرالیسم هدف اصلی رشد و توسعه ای بدون دخالت دولت یا حضور حداقلی دولت در فرایندهای بازار است. همچنین لیبرالیسم مهم ترین اصل فکری و فلسفی نظام اقتصادی سرمایه داری است که از دو اصل اصالت فرد و آزادی فردی تشکیل می شود. بر این مبنا هسته و محور اصلی اجتماع، فرد می باشد که دارای وجود حقیقی است. بنابراین جامعه فاقد وجود حقیقی تلقی می شود؛ زیرا اجتماع چیزی جز مجموع تک تک افراد نیست و از این رو وجود اعتباری دارد. پس فرد و منافعش بر اجتماع و مصالحش اولویت دارد افزون بر این چون وجود فرد به لحاظ تاریخی هم مقدم بر اجتماع تلقی می شود. بنابراین حقوق و خواسته های او، به لحاظ اخلاقی مقدم بر خواسته های جامعه است و بدین ترتیب مبانی فردی و سودجویی شخصی جایگزین ارزش ها و هنجارهای اجتماعی و اخلاقی می شود.

لیبرالیسم، نظام بین الملل، اقتصاد معاصر