الهه صبحی - استادیار، گروه حقوق، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی، مهاباد، ایران
فرهاد مهرگان - استادیار، گروه مدیریت، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی، مهاباد، ایران

امروزه نفت به عنوان یک کالای اقتصادی سیاسی و یکی از مهمترین عوامل تعیین کننده در عملکرد اقتصاد جهانی است و می توان گفت که تقریبا تمامی کالاها در مراحلی از تولید تا توزیع از مصارف انرژی گرفته تا حمل و نقل، بدان وابسته اند. اغلب کشورهای صادرکننده نفت، بخش عمده ای از درآمدهای ارزی و همچنین تامین بخش زیادی از بودجه خود، شدیدا به صادرات نفت وابسته هستند، همچنان که اهمیت درآمدهای نفتی در اقتصاد ایران و تاثیر آن بر تولید ناخالص داخلی نیز موضوعی غیرقابل انکار است، به گونه ای که بخش نفت نه تنها به عنوان یکی از فعالیتهای مهم اقتصادی بر سایر متغیرهای اقتصادی و به ویژه بودجه سالانه کشور تاثیر می گذارد، بلکه درآمدهای حاصل از فروش آنها تامین کننده اصلی درآمد ارزی و مخارج دولت است. در هر حال بازار نفت هم اکنون بزرگترین بازار کالای دنیا محسوب می شود و از یک فعالیت تولیدی ابتدایی به بازار مالی پیچیده ای گسترش یافته است. طی دهه گذشته بازارهای نفت خام به حدی رشد کرده اند که ریسک قیمتی این بازارها دامنه وسیعی از جمله تولیدکنندگان نفت خام، سوداگران نفت خام، شرکت های نفتی و مصرف کنندگان نفت خام را تحت تاثیر قرار می دهد.

سازمان اوپک، ایران، بودجه