علی اکبر قلی زاده - دانشیار گروه اقتصاد دانشکده علوم اقتصادی و اجتماعی دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایران
صلاح الدین منوچهری - دانشجوی دکتری گروه اقتصاد دانشکده علوم اقتصادی و اجتماعی دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایران
یعقوب فاطمی زردان - دانشجوی دکتری گروه اقتصاد دانشکده علوم اقتصادی و اجتماعی دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایران

سفته بازی در بازار مسکن یکی از عوامل اصلی نوسانات و شوک های بازار مسکن است که اثرات مخربی بر اقتصاد ملی و متغیرهای کلان اقتصادی دارد. وجود انگیزه سفته بازی و تاثیر پذیری قیمت مسکن از نوسانات و جابجایی مازاد نقدینگی در اقتصاد، قیمت مسکن را دچار نوسان کرده و ایجاد نوسانات ادواری، موجب ایجاد معضلات ساختاری بسیاری در بخش مسکن و اقتصاد ملی شده است. در این مطالعه، الگوی فضایی سفته بازی در بازار مسکن مناطق ۲۲ گانه شهر تهران مورد بررسی قرار گرفته است. دوره زمانی پژوهش ۱۳۸۰ تا ۱۳۹۸ بوده و برای برآورد الگوها از روش حداقل مربعات غیرخطی استفاده شده است. نتایج حاکی از آن است که انگیزه سفته بازی نتیجه انتظارات قیمتی و تحلیل روند قیمت دوره های گذشته بوده که به شکل تقاضای سفته بازی در بازار تاثیر زیادی در ایجاد نوسانات در بازار مسکن داشته است. همچنین با توجه به کم کشش بودن عرضه مسکن، می توان نتیجه گرفت که افزایش سرعت تولید و تقویت سمت عرضه، می تواند یک عامل اصلی در کنترل نوسانات بازار در پاسخگویی به تقاضای سفته بازی باشد. همچنین، نتایج نشان داد که شدت سفته بازی در مناطق ۱، ۲، ۳، ۵ و ۲۲ شهر تهران بیشتر از سایر مناطق بوده و با حرکت از شمال به سمت جنوب شهر تهران، از شدت سفته بازی کم شده است. با توجه به نتایج پژوهش، سفته بازی در منطقه ۱ شهر تهران قبل از سال ۱۳۸۰ شروع شده و برای سایر مناطق این شهر، از سال ۱۳۸۰ به بعد بوده است.

قیمت مسکن, سفته بازی, کشش قیمتی عرضه, شهر تهران