حمید خدا پرست - دانشجوی دکترای زبان و ادبیات فارسی، واحد یاسوج، دانشگاه آزاد اسلامی، یاسوج، ایران
مهدی فاموری - استادیار زبان و ادبیات فارسی، واحد یاسوج، دانشگاه آزاد اسلامی، یاسوج، ایران
محمدرضا معصومی - استادیار زبان و ادبیات فارسی، واحد یاسوج، دانشگاه آزاد اسلامی، یاسوج، ایران

به دنبال دگرگونی در حوزه های سیاسی و اجتماعی عصر قاجار، نوعی تغییر هم در تاریخ نگاری این دوره به وجود آمد و مورخان به تاسی از آیین آذرکیوانیان و متون دساتیری، به جای نگارش تاریخ عمومی بر اساس متون اسلامی به باستانگرایی و پیروی از روایت های ایرانی پرداختند. هدف از نوشتن این مقاله بررسی تاثیر متون دساتیری بر تاریخ سلاطین عجم وقار شیرازی می باشد. روش مطالعه کتابخانه ای و تحلیلی توصیفی می باشد .حاصل پژوهش نشان می دهد که وقار شیرازی هم چون بسیاری از مورخان هم عصر خویش در نگارش تاریخ سلاطین عجم، تحت تاثیر متون دساتیری بوده و از کتاب های پیروان آذرکیوان و بخصوص شارستان چهارچمن بسیار استفاده کرده است. استفاده از واژگان دساتیری، عرفان و فلسفه و دیگر اعتقادات آیین این فرقه به خوبی در تاریخ سلاطین عجم مشهود می باشد. با این که وقار در نگارش تاریخ سلاطین عجم از شاهنامه فردوسی و روضه الصفای میرخواند هم استفاده کرده، اما به نظر می رسد که وی بیشتر از شارستان چهارچمن بهره گرفته است.

تاریخ نگاری عصر قاجار, متون دساتیری, وقار شیرازی