حدیث حیدری - کارشناس ارشد توسعه روستایی، گروه ترویج و آموزش کشاورزی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه رازی، کرمانشاه
حسین آگهی - دانشیار و عضو هیات علمی گروه ترویج و آموزش کشاورزی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه رازی، کرمانشاه
شهپر گراوندی - استادیار و عضو هیات علمی گروه ترویج و آموزش کشاورزی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه رازی، کرمانشاه

زمینه و هدف: تغییرات اقلیمی بر جوامع مختلف تاثیرات گوناگونی بر جای می گذارند وهمواره به عنوان چالشی بزرگ مطرح بوده است. جوامع روستایی که جزء جوامع اصلی مولد درکشورهای در حال توسعه از جمله کشور ما محسوب می شوند در معرض تهدید بیشتر این بلایاقرار دارند. بنابراین کوچکترین تغییر در میزان تولید آنها باعث بروز مشکلات بسیاری برای آنجوامع خواهدشد. از این رو در پژوهش حاضر سعی شد به واکاوی تاب آوری اجتماعیسرپرستان نظام بهره برداری اجارهداری بومی و غیر بومی در برابر تغییرات اقلیمی پرداخته شود. روش: این پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر گردآوری داده ها توصیفی- پیمایشی مقطعیمی باشد. جامعه آماری پژوهش سیب زمینی کاران شهرستان کرمانشاه بودند که با استفاده از روشنمونه گیری تصادفی طبقه ای با انتساب متناسب مورد مطالعه قرارگرفتند. ابزار گردآوریاطلاعات پرسشنامه محقق ساخته مبتنی بر مدل S ۵بود. روایی پرسشنامه با استفاده از دیدگاه صاحب نظران و متخصصان و پایایی آن نیز با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ مورد تایید قرار گرفت.یافته ها: بر طبق نتایج حاصل از شاخص ترکیبی محاسبه شده، اجارهداران بومی در ابعاد؛ ساختاراجتماعی، عدالت اجتماعی و سرمایه اجتماعی و اجارهداران غیربومی در ابعاد: ساختار اجتماعی،مکانیسم اجتماعی و باورهای اجتماعی بیشترین مقادیر تاب آوری را به خود اختصاص دادند.همچنین طبق نتایج به دست آمده از پژوهش در میان دو نظام بهره برداری مورد مطالعه، نظامبهره برداری اجاره داری غیربومی دارای بیشترین مقدار تاب آوری اجتماعی (۱۸.۸۹) در برابرتغییرات اقلیمی نسبت به اجارهداران بومی ( ۱۵.۵۹ ) می باشد.نتایج: تاب آوری در برابر بلایا مفهوم جدیدی است که در دهه های اخیر بیشتر کاربرد داشتهاست. با توجه به ابعاد متفاوت تاب آوری اجتماعی در زمینه وقوع بلایا این مطالعه، مدل S۵ درپژوهش اسلام سجا و همکاران (۲۰۱۸) که تمام ابعاد تاب آوری اجتماعی شامل ساختار اجتماعی،سرمایه اجتماعی، مکانسیم های اجتماعی، عدالت اجتماعی و اعتقاد اجتماعی را مورد بررسی قرارداده است را به عنوان مدلی جامع پذیرفته است؛ چرا که این مدل جامع بوده و اکثر شاخص هایمربوط به تاب آوری اجتماعی در برابر تغییرات اقلیمی را در خود جای داده است.

تاب آوری اجتماعی، تغییر اقلیم، اجاره دار، نظام بهره برداری اجاره داری نقدی