امیررضا اشکانی - دانشجوی کارشناسی رشته مهندسی آب دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری
مجتبی خوش رو ش - دانشیار گروه مهندسی آب، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری

کشت دوم برنج به دو صورت رتون و کشت مجدد در سال های اخیر در سطح استان مازندران انجام گردیده است. از طرفی عطر و طعم بیشتر در کشت رتون، بی نیازی از هزینه آماده سازی مجدد زمین، خزانه گیری و نشاکاری و کوتاه تر بودن کشت این محصول باعث تشویق کشاورزان به این مدل کشت شده است. همچنین کشت مجدد برنج نیز به دلیل محصول بیشتر نسبت به رتون مورد توجه بسیاری از کشاورزان و زارعین قرار گرفته است. این پژوهش سعی بر این دارد که با مقایسه کشت اول با کشت رتون و کشت مجدد، علاوه بر ارائه آمار مصرف آب در شالیزارهای استان و شهرستان های ساری، موضوع کست دوم برنج را از لحاظ مزایا و معایب آن برای منابع آب استان و شهرستان سازی بررسی کند. کشت دوم برنج با وجود این که نسبت به کشت اول آن از جهت کاهش مصرف آب آن در دوره میانی و پایانی کشت به دلیل استفاده از نزولات جوی و عدم نیاز به آبیاری از نظر کاهش مقدار آبیاری مناسب تر است، اما کاهش سطح آب های زیرزمینی و سطحی در سال های گذشته در سطح استان و شهرستان و مصرف بالای آب برای کشت برنج (حدود ۳۰۰۰۰ متر مکعب در هکتار) می تواند باعث آسیب زدن به منابع آب های سطحی و زیرزمینی شود و همچنین افزایش مصرف کودهای شیمیایی و اوره در کشت دوم و کودهای نیتروژنه در کشت رتون باعث آلودگی منابع آب می شود. در حالت کلی برای کشت دوم برنج به دلیل آسیب پذیر بودن منابع آب استان مازندران و شهرستان ساری یکی از عوامل تشدید کننده کمبود آب و کاهش سطح و آلودگی منابع آب زیرزمینی می باشد.

رتون،کست مجدد،مصرف آب، سطح آب زیرزمینی