بتول رضائی قمی - فارغ التحصیل کارشناسی ارشد رشته کتابداری و اطلاع رسانی دانشگاه آزاد اسلامی واحد همدان
محسن حمیدی - گروه کتابداری و اطلاع رسانی، واحد بروجرد، دانشگاه آزاد اسلامی، بروجرد، ایران

هدف : ارائه الگوهای مناسب برای کتابخانه های کودک با اعمال رهنمودهای مورد نظر متخصصان کتابداری و کارشناسان با تجربه شورای کتاب کودک می باشد. روش پژوهش: پژوهش حاضر از نوع کاربردی بوده و بنا به ماهیت موضوع، اهداف پژوهش و سوال­ها از روش پیمایشی- تحلیلی استفاده می کند. جامعه پژوهش شامل ۲۰ نفر از متخصصان کتابداری به عنوان گروه دلفی  و ۳۰ نفر از با سابقه ترین کارشناسان شورای کتاب کودک است. شیوه گردآوری داده ها  با روش میدانی و به وسیله پرسش نامه ۲۴ سوالی محقق ساخته صورت گرفته است که ضریب پایایی آن برابر با ۸۸/۰ به دست آمد. در جمع آوری پرسش نامه ها از روش دلفی و در تحلیل آماری آنها از آزمون های تی-استیودنت و فریدمن استفاده شد. یافته­ها: ۶۵ درصد جامعه پژوهش را زنان تشکیل داده اند و ۸۵  درصد  متخصصان دارای میانگین سنی ۴۱ سال بودند. سوابق بالا و شناخت مناسب جامعه فوق از خصصوصیات ذهنی و رفتاری کودکان و توصیه حداکثری به ضرورت تدوین الگو از دیگر یافته ها است. الگوهای ارائه شده در ده محور رفع نیازهای کودکان و خردسالان، مواد کتابخانه ای، خدمات، منابع انسانی، تبلیغات، مدیریت و ارزشیابی، فضا و وسایل تجهیزات، معیار انتخاب، بودجه، شبکه و بر اساس مفاد مندرج در کنوانسیون حقوق کودک و نیز برگرفته از رهنمودهای ایفلا تهیه شد. نتیجه­گیری: نتایج بررسی نشان داد الگوهای ده گانه با اکثریت آراء مورد تایید قرار گرفته است. دستیابی به حداقل ۱/۷۴ درصد برای الگوی ۸، و حداکثر آن با ۷/۸۳ برای الگوی ۱ بود. هم چنین در مجموع نظرات میانگین۱۰ الگو از نظر جامعه پژوهش ۸۹/۷۷ درصد شده است. دو فرضیه مطرح شده در خصوص پذیرش الگوی ده گانه و عملکرد ضعیف کتابخانه های کودکان، با آزمون تی– استیودنت به سطح معنی داری مناسب رسید و مورد تایید قرار گرفتند. هم چنین زوایای خوبی در باب تدوین الگوهای ده گانه از نظر متخصصان برای روشن شدن مسئله پژوهش به دست آمد.

الگوهای کتابخانه ای, روش دلفی, رهنمودهای ایفلا, کتابخانه های کودکان, کنوانسیون حقوق کودک, کودکان, متخصصان کتابداری