محمد آزادی - دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه معماری، واحد دولت آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، دولت آباد برخوار، اصفهان، ایران،
مهران کاراحمدی - استادیار، عضو هیئت علمی، گروه معماری، دانشکده فنی مهندسی، دانشگاه غیردولتی شهید اشرفی اصفهانی، اصفهان، ایران

در این مقاله به بررسی شاخص های زمینه گرایی در طراحی بناهایی که با اصول پایداری اجتماعی بنا شدهاند، پرداخته شده است . ساختمانهای مورد بررسی در شهر اصفهان که دارای بافت سنتی است ؛ قرار دارند. شواهد نشان می دهد که امروزه بناها به دلیل ناهماهنگی با محیط ، دچار نقصان و کمبودهایی می باشند. فقدان نظم و تطبیق اثر با زمینه طرح میان نماها و سازکارهای یک شهر وضعیت ناخوشایندی را در شهرهای بزرگ ایجاد کرده است . هدف اصلی این تحقیق شناخت شاخص های زمینه گرایی در برنامه ریزی و طراحی معماری پایدار اجتماعی است و نوع این تحقیق به لحاظ هدف کاربردی و از نظر روش تحقیق توصیفی و تحلیلی خواهد بود. فرایند انجام تحقیق شامل بررسی رویکرد زمینه گرایی و پایداری اجتماعی در معماری با اتکا به منابع کتابخانه ای و بررسی تجارب مربوطه به منظور تعیین مولفه های زمینه گرایی و پایداری در ابعاد مختلف می باشد.در این مقاله ابتدا به مفاهیم زمینه گرایی و بررسی شاخص های آن و سپس بررسی پایداری اجتماعی وسپس بررسی شاخص های آن پرداخته می شود. بررسی های به عمل آمده نشان می دهد که زمینه گرایی به منظور سازگاری با جنبه های کالبدی ، تاریخی ، اجتماعی و فرهنگی دارای شاخص هایی است که رعایت آنها سبب ایجاد پایداری می شود. بنابراین ، برای رسیدن به معماری و منظر شهری پایدار بایستی به تمام نکات مهم در زمینه گرایی توجه داشت ؛ خواه زمینه گرایی در مقیاس محلی مطرح باشد، خواه در مقیاس منطقه ای و جهانی . در پایان به این نتیجه خواهیم رسید که رسیدن به معماری پایدار میسر نمی گردد مگر با تاکید بر زمینه گرایی و درک زمینه در شروع فرآیند طراحی برای دستیابی به معماری پایدار بسیار مهم است .

زمینه گرایی ، پایداری اجتماعی ، معماری ، شهرسازی ، معماری زمینه گرا