مصطفی مهدی پور گل بته - دانش آموخته دکتری گروه علوم دامی ، دانشکده کشاورزی ، دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایران
مصطفی ملکی - دانشیار گروه علوم دامی ، دانشکده کشاورزی ، دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایران
حسن علی عربی - استاد گروه علوم دامی ، دانشکده کشاورزی ، دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایران
پویا زمانی - استاد گروه علوم دامی ، دانشکده کشاورزی ، دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایران

پژوهش حاضر با هدف بررسی اثرات گیاه کامل مرزه بر تولید شیر و پروفایل اسیدهای شیر در دو جیره حاوی روغن ماهی (FOD) و جیره حاوی روغن سویا (SOD) با استفاده از ۱۰ راس گاوشیری هلشتاین دو شکم زا (۳۳/ ۴±۸/۱۰۰ روز شیردهی ) در قالب یک آزمایش مربع لاتین ۱+ ۴×۴ مورد بررسی قرار گرفت . جیره های آزمایشی شامل ۱) جیره پایه حاوی دو درصد روغن ماهی بدون مرزه (FOD)؛ ۲) جیره پایه حاوی دو درصد روغن سویا بدون مرزه (SOD)؛ ۳) جیره پایه حاوی دو درصد روغن ماهی + ۳۷۰ گرم گیاه مرزه (FODs)؛ ۴) جیره پایه حاوی دو درصد روغن سویا + ۳۷۰ گرم گیاه مرزه (SODs) ؛ ۵) جیره پایه حاوی یک درصد روغن سویا+ یک درصد روغن ماهی + ۳۷۰ گرم گیاه مرزه (FSODs) بود. مقدار ماده خشک مصرفی روزانه و تولید شیر تنها تحت تاثیر منبع روغن قرار گرفت و این دو مولفه ها در جیره های حاوی روغن سویا بالاتر از جیره های حاوی ماهی بودند (۰۵/۰.(P < پروفایل اسیدهای چرب در چربی شیر تحت تاثیر تیمارها قرار گرفتند (۰۵/۰.(P < در مجموع غلظت اسیدهای چرب مزدوج (CLA) و اسیدهای چرب امگا ۳ در این نمونه ها به واسطه روغن ماهی و گیاه مرزه افزایش یافتند (۰۵/۰.(P < در مجموع، نتایج این تحقیق نشان داد که گیاه کامل مرزه تا حدی موجب بهبود تولید شیر گردید. گیاه مرزه موجب بهبود پروفایل اسیدهای چرب شیر بواسطه افزایش غلظت اسیدهای چرب مزدوج و امگا ۳ و همینطور بهبود شرایط تغذیه ای دامها گردید. در این میان روغن سویا موجب بهبود شرایط تغذیه ای و تولید دام ها و روغن ماهی موجب بهبود پروفایل اسیدهای چرب شیر بواسطه افزایش غلظت اسیدهای چرب بیو اکتیو چربی شیر شد.

مرزه خوزستانی ، روغن ماهی ، روغن سویا، اسیدچرب مزدوج ،گاوشیری