مقصود فراستخواه - دانشیار موسسه پژوهش و برنامه ریزی آموزش عالی
جبار رحمانی - استادیار انسا ن شناسی فرهنگی ، پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی
بهروز سپیدنامه - دانشجوی دکتری جامعه شناسی فرهنگی پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی وزارت علوم تحقیقات و فناوری و عضو هیئت علمی دانشگاه ایلام

دین یکی از کهن ترین نهادهای بشری است که به دلیل مشروعیت داشتن هنجارهایش انسجام آفرین است، اما دگرگونی های اجتماعی ممکن است سبب کاهش مشروعیت هنجارهای دینی در جامعه و استقرار هنجارهای جدید و خویش آفرین شوند که به پدیده ای به نام بی هنجاری دینی خواهد انجامید. در این مقاله، به منظور مطالعه وضعیت بی هنجاری دینی دربین دانشجویان دانشگاه های ایلام، پس از مرور مطالعات پیشین و تدوین چارچوب مفهومی در چارچوب پارادایم کیفی، سنت تفسیری و نظریه مبنایی، و با بهره گیری از ابزار مصاحبه نیمه ساختمند، داده های تحقیق جمع آوری شد. یافته ها نشان دهنده وجود پدیده بی هنجاری دینی دربین گروهی از دانشجویان است که شامل مراحل دین عادی، ورود به دانشگاه، تحولات زیست دانشجویی، تردید در هنجارهای دینی، بحران مشروعیت هنجارها و استقرار نظام هنجاری جدید است. دانشجویان به منظور رهایی از تعارض های ناشی از بی هنجاری دینی، به ایجاد گونه هایی از دین داری خودمرجع و خنثی سازی اثرهای آن اقدام می کنند. مقوله کانونی این مطالعه ناحتمیت دین است. در این مطالعه، الگوی پارادایمیک اخذشده از داده ها در چارچوب نظریه مبنایی درقالب عوامل علی، زمینه ای، مداخله ای ، راهبردی و پیامدی ترسیم، توصیف و تشریح شده است.

دانشجویان, نظریه مبنایی, بی هنجاری دینی, دین داری خودمرجع, ناحتمیت دین