هادی احمدی - دانشجوی ارشد عمران مکانیک خاک و پی دانشگاه گیلان
ابوالفضل اسلامی - دانشیار گروه مهندسی عمران دانشکده فنی و مهندسی دانشگاه گیلان

استفاده از دیوارهای حایل (نگهبان) یکی از رایج ترین شیوه های مقابله با ناپایداری شیبهای طبیعی است. دیوار های نگهبان اغلب بع شکل قائم ساخته می شوند. برای ساخت دیوارهای قائم خاکبرداری ناحیه مستعد لغزش و خاکریزی نسبتا زیادی در ساختگاه لازم است. علاوه بر آن ساخت و قالب بندی و اجرای این دیوارها مشکلات اجرایی خاص به همراه دارد. در بسیاری از موارد کاربردها صرفا در جلوی دیوار مطرح بوده که در این موارد می توان دیوارهای حایل مایل (شیبدار) را به عنوان طرح جایگزین به کار گرفت. شیب این دیوارها موازی شیب طبیعی شیروانی می باشد. با این کار بدون نیاز به عملیات خاکی وسیع می توان پشت دیوار را برروی زمین طبیعی مستقر نمود. این طرح سبب می گردد علاوه بر اینکه از مشکلات اجرایی ساخت دیوار حایل کاسته شود، در میزان زمان و نیز هزینه انجام پروژه صرفه جویی چشمگیری بعمل می آید. کما اینکه بجای ساخت یکسره می توان به شکل پلکانی نیز دیوار را احداث نمود. در این مقاله ابتدا مزایای اجرایی و اقتصادی جایگزینی دیوارهای حایل شیبدار اشاره گردیده و سپس ملاحظات فنی استفاده از این جایگزین و میزان تغییرات ضرایب اطمینان در مقابله با ناپایداری ها در مقایسه با طرح دیوار حایل قائم بررسی شده است. این بررسی نشان می دهد، جایگزین نمودن دیوارهای شیبدار به جای دیوارهای قائم نه تنها از لحاظ اجرایی، اقتصادی و سهولت در ساخت بسیار سودمند است، بلکه ایمنی بیشتری را در مقابله با عوامل ناپایداری در شرایط استاتیکی و دینامیکی بهمراه دارد.

دیوار حایل مایل ، ناپایداری سطوح شیبدار ، فشار استاتیکی و لرزه ای ، ملاحظات فنی و اجرایی