فاطمه رزاقی بورخانی - استادیار گروه ترویج و آموزش کشاورزی دانشکده علوم زراعی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، ساری، ایران
مهدیه السادات میرترابی - دکتری ترویج کشاورزی دانشگاه تهران، پردیس کشاورزی و منابع طییعی-دانشگاه تهران، کرج، ایران

هدف از پژوهش حاضر، بررسی عوامل موثر بر رفتار به­کارگیری فناوری های نوین حفاظت آب در میان کشاورزان شهرستان ساری با اقتباس از مدل دیویس بود. جامعه آماری ۳۰۷۸۸ نفر از کشاورزان شهرستان ساری در چهار دهستان بودند که با نمونه گیری چندمرحله ای تصادفی۲۲۰ نفر به­عنوان حجم نمونه انتخاب شدند. ابزار تحقیق پرسشنامه ای بود که روایی (صوری و محتوایی) توسط متخصصان و روایی تشخیصی با استفاده از شاخص میانگین واریانس استخراج شده تایید شد. پایایی پرسشنامه به­وسیله آلفای کرونباخ و پایایی ترکیبی تایید شد. برای تبیین مدل تحلیل مسیر بهینه از روش­ مدل سازی معادلات ساختاری با نرم افزار لیزرل نسخه ۸.۸۰ استفاده شد. مطابق یافته ها، رفتار حفاظت آب در ۹/۴۰ درصد از کشاورزان نسبتا پایین گزارش شد. در مدل بهینه به­کارگیری فناوری های نوین حفاظت آب در میان کشاورزان، ابعاد مختلف نگرش به­طور مستقیم ۸۲ درصد از واریانس میزان تمایل به رفتار حفاظت آب را نشان دادند. همچنین، حدود ۵۸ درصد از واریانس رفتار حفاظت آب در کشاورزان با سطح تمایل به رفتار تبیین شد. و ادراکات کشاورزان نسبت به فناوری (درک از سودمندی و درک از سهولت استفاده)، ۹۱ درصد از واریانس نگرش، ۷۵ درصد از واریانس تمایل به رفتار و ۵۲ درصد از واریانس رفتار حفاظت آب را تبیین نمودند.

مدیریت منابع آب, توسعه کشاورزی پایدار, مدل پذیرش فناوری دیویس, نگرش