سعید مردان - مدیر محیط زیست، سازمان صنایع کوچک و شهرکهای صنعتی ایران
همایون توفیقی دورباش - رئیس گروه مطالعات زیست محیطی و تصفیه خانه های سازمان صنایع کوچک و شهرک

در این مقاله، نحوه ارزیابی فنی/اقتصادی تصفیه‌خانه‌های فاضلاب شهرکهای صنعتی مورد توجه قرار گرفته است. در این رویکرد علاوه بر هزینه‌های سرمایه‌گذاری، هزینه‌های بهره‌برداری و نگهداری شامل هزینه‌های پرسنلی، مصرف انرژی، تعمیرات و نگهداری، لجن مازاد تولیدی، مشخصات فاضلاب ورودی و خروجی و نحوه واگذاری بهره‌برداری تصفیه‌خانه مورد توجه قرار گرفته است. در این مطالعه 16 تصفیه‌خانه فاضلاب شهرکهای صنعتی واقع در استانهای مختلف انتخاب گردید. ضمن بازدید میدانی از این تصفیه‌خانه‌ها و جمع‌آوری اطلاعات از طریق پرسشنامه و تجزیه و تحلیل نتایج آنالیزهای تصفیه‌خانه، تحلیل عملکرد سیستم‌ها با توجه ویژه به فاکتورهای هزینه‌ای و اقتصادی صورت گرفت. با توجه به متفاوت بودن نحوه واگذاری بهره‌برداری در تصفیه‌خانه‌ها، واگذاری بهره‌برداری تصفیه‌خانه‌های فاضلاب شهرکهای هر استان به دو شرکت تخصصی بهره‌بردار پیشنهاد می‌گردد. بدین ترتیب ضمن فراهم نمودن امکان رقابت، با نظارت دقیق از سوی کارشناسان محیط‌زیست شرکتهای شهرکهای صنعتی استانها، امکان بهره‌برداری مناسب فراهم می‌گردد. جهت امکان‌سنجی اقتصادی تصفیه‌خانه‌های فاضلاب نیاز به استفاده از یک روش سیستماتیک برنامه‌ریزی هزینه‌ها می‌باشد تا به کمک آن بخصوص در مرحله اولیه طراحی بتوان سرمایه‌گذاری مورد نظر را از نظر اثربخشی هزینه‌ها و اقتصادی بودن آن بررسی نمود. به این ترتیب فرآیندی دارای اولویت است که اثربخشی بیشتری داشته و هزینه بهره‌برداری آن کمتر باشد.

امکان‌سنجی اقتصادی، برنامه‌ریزی هزینهها، هزینه بهرهبرداری، هزینه سرمایه‌گذاری اولیه، اثر بخشی