فاطمه افشاری راد - کارشناسی ارشد حقوق مالی- اقتصادی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد بوئین زهرا
مینا افشاری یامچلو - کارشناسی ارشد الهیات و معارف اسلامی (فقه و مبانی حقوق اسلامی) دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج

در این مقاله با استفاده از روش توصیفی و تحلیلی به تفسیر حق بر معیشت در نظام حقوقی ایران و اسناد بین المللی می پردازیم، حق بر معیشت چه جایگاهی در نظام حقوقی ایران دارد ؟ نتایج نشان می دهد حق بر معیشت شامل حق بر تغذیه، حق بر سلامتی، حق بر کار، حق بر آموزش و .. می باشد در مجموع حق بر معیشت جایگاه مهمی در حقوق ایران و اسناد بین المللی دارد و جزیی از حقوق اولیه انسانها بشمار می آید، حق معاش تامین هم نیازهای فردی و هم ضرورت های اجتماعی را دربر می گیرد. هر چند حد و مرز مفهوم معاش ثابت و روشن است ، لیکن مصادیق آن با توجه به شرایط زمان و مکان در تغییرند. مصادیق معاش افراد هر جامعه بر پایه سطح معیشت آن جامعه تبیین می شود. سطح معیشت در حقیقت شاخص استاندارد زندگی است که بر اساس مجموعه امکانات و محدودیت های یک جامعه در راستای تامین نیازهای فردی و ضرورت های اجتماعی ، مشخص می شود. از این رو، با توجه به نسبی بودن امکانات و محدودیت های جوامع و تفاوت ضرورت های اجتماعی آنان ، سطح معیشت مردم همواره یکسان نیست، حق معیشت در نظام حقوقی ایران به صراحت مورد تاکید قرار نگرفته است و قانونگذار توجه چندانی به این حق نداشته است و در قوانین مختلق مانند قانون اساسی، قوانین مربوط به بیمه، و قوانین مرتبط با کار به طور غیر مستقیم به آن اشاره شده است، اسناد بین المللی حق بر معیشت را به طور جدی مورد تاکید قرار داده اند مانند سازمان خواربار و کشاورزی ملل متحد (فائو) و بهداشت جهانی و تکالیف دولتها را در این زمینه مشخص نموده اند.

حق بر معیشت، نظام حقوقی ایران، اسناد بین المللی، حقوق بشر، قانون اساسی، کشاورزی ملل متحد (فائو)