حریه عباس مفرد - دانشجوی دکتری روان شناسی سلامت، واحد کرج، دانشگاه آزاد اسلامی کرج، ایران.
سعید ملیحی الذاکرینی - استادیار گروه روان شناسی، واحد کرج، دانشگاه آزاد اسلامی، کرج، ایران.
کوثر الهی - کارشناسی ارشد روان شناسی عمومی، موسسه آموزش عالی رحمان رامسر، رامسر، ایران.

مقدمه: سندرم روده تحریک پذیر به دلیل اثرات فیزیولوژیکی مزمن، سبب ابجاد آسیب های شناختی و روان شناختی برای مبتلایان می شود. بر همین اساس، پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی بر همجوشی شناختی و فاجعه پنداری درد در زنان مبتلا به سندرم روده تحریک پذیر انجام گرفت. روش : پژوهش حاضر نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون- پس آزمون با گروه گواه و دوره پیگیری دوماهه بود. جامعه آماری پژوهش شامل زنان مبتلا به سندرم روده تحریک پذیر مراجعه کننده به متخصص های گوارش شهر رامسر در فصل تابستان سال ۱۴۰۰ بود. در این پژوهش تعداد ۳۰ زن مبتلا به سندرم روده تحریک پذیر با روش نمونه گیری دردسترس انتخاب و با گمارش تصادفی در گروه های آزمایش و گواه قرار گرفتند (هر گروه ۱۵ زن). پس از ریزش تعداد ۲۶ نفر در پژوهش باقی ماندند (۱۳ نفر در گروه آزمایش و ۱۳ نفر در گروه گواه). گروه آزمایش شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی (لواس و اسچامان- الیور، ۲۰۱۸) را طی دو و نیم ماه در ۸ جلسه ۷۵ دقیقه ای دریافت نمودند. پرسشنامه های مورد استفاده در این پژوهش شامل پرسشنامه همجوشی شناختی (گیلاندرز و همکاران،۲۰۱۰) و پرسشنامه فاجعه پنداری درد (سالیوان و همکاران، ۱۹۹۵) بود. داده های حاصل از پژوهش به شیوه تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: نتایج نشان داد که شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی بر همجوشی شناختی و فاجعه پنداری درد در زنان مبتلا به سندرم روده تحریک پذیر تاثیر معنادار داشته (p<۰/۰۰۱) و توانسته منجر به کاهش همجوشی شناختی و فاجعه پنداری درد در این زنان شود.

سندرم روده تحریک پذیر, شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی, فاجعه پنداری درد, همجوشی شناختی