نسترن نجفی - کارشناس ارشد ترویج و آموزش کشاورزی، دانشگاه رامین خوزستان
بهمن خسروی پور - استادیار ترویج و آموزش کشاورزی، دانشگاه رامین خوزستان
منصور غنیان - استادیار ترویج و آموزش کشاورزی، دانشگاه رامین خوزستان
مسعود برادران - استادیار ترویج و آموزش کشاورزی، دانشگاه رامین خوزستان
عادل دحیماوی - کارشناس ارشد آبیاری و زهکشی سازمان آب و برق خوزستان

پژوهش حاضر با هدف شناسایی و تحلیل عوامل موثر بر ناکامی تشکل های آب بران در منطقه کرخه شمالی و جنوبی استان خوزستان انجام شده است. جامعه آماری مطالعه را ۱۲۱۹ نفر از بهره برداران حوزه های آبیاری و زهکشی کرخه شمالی و جنوبی استان خوزستان تشکیل داده اند. برای تعیین نمونه آماری، جدول مورگان و تاکمن به کار گرفته شد و حجم نمونه ۳۰۰ نفر محاسبه گردید. داده های مورد نیاز از طریق پرسشنامه ای که روایی آن را صاحب نظران ترویج و آموزش کشاورزی تایید کردند و پایایی آن نیز از طریق مطالعه پیشاهنگ تایید گردید، گردآوری شد و از طریق نرم افزار SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج حاصل از تحلیل عاملی، منجر به شناسایی چهار عامل بازدارنده موفقیت تشکل های آب بران شد: عامل سرمایه اجتماعی (۵۶۴/۳۰)، عامل مدیریتی (۳۰۷/۱۹)، عامل آگاهی (۵۴۰/۶)، و عامل حمایت و پشتیبانی دولت (۶۳۳/۴). این چهار عامل در مجموع ۰۴۴/۶۱ درصد کل واریانس را تبیین کرده اند. نتایج حاصل از تحلیل همبستگی نشان داد که بین متغیرهای میزان تحصیلات، تعداد شرکت در دوره های آموزشی- ترویجی و میزان تمایل برای مشارکت در فعالیت های اجتماعی با دیدگاه بهره برداران در خصوص عامل مدیریتی و آگاهی بازدارنده موفقیت، رابطه مثبت و معنی داری وجود دارد. این در حالی است که میان متغیرهای موقعیت اراضی آبی و سابقه عضویت در تعاونی آب بران با دیدگاه بهره برداران در خصوص عامل های بازدارنده موفقیت تشکل های آب بران - به غیر از عامل حمایتی دولت - رابطه منفی و معنی داری به چشم می خورد.

مدیریت مشارکتی آب, تشکل های آب بران, انتقال مدیریت آبیاری