حسین امینی - دانشجوی دکترای گروه اقتصاد، واحد ابهر، دانشگاه آزاد اسلامی، ابهر، ایران.
فرزانه خلیلی - استادیار گروه اقتصاد، واحد ابهر، دانشگاه آزاد اسلامی، ابهر، ایران.
مجید افشاری راد - دانشیار گروه اقتصاد امور عمومی، دانشکده اقتصاد، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران.
عبدالرحیم هاشمی دیزج - دانشیار گروه اقتصاد دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران.

هدف: هدف اصلی این مطالعه بررسی تاثیر ترتیبات نظام های پولی بر شاخص بهای کالاها و خدمات مصرفی در ۱۹ کشور منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا طی سا ل های ۲۰۲۰-۱۹۸۵ است. روش: روش مورد استفاده جهت تخمین تداوم و بقای نظام های پولی رهیافت مدل های دوره ای بوده و در مرحله بعد به روش الگوی غیرخطی چرخشی مارکوف محیط های تورمی استخراج شده است. در نهایت مدل اصلی تحقیق به روش تخمین زننده میانگین گروهی تخمین زده شده است. یافته ها: نتایج برآورد مدل نشان می دهد متغیر نرخ تورم تاثیر منفی و تشکیل سرمایه ثابت ناخالص و درجه بازبودن اقتصاد تاثیر منفی و معنادار بر ماندگاری ترتیبات نظام های پولی در مدل های دوره ای داشته اند. علاوه بر این، قرارگرفتن در محیط تورمی آرام و ملایم منجر به کاهش درجه عبور نرخ ارز یا آثار انتقالی تغییرات نرخ موثر اسمی ارز بر شاخص بهای کالاها و خدمات مصرفی در این گروه از کشورها شده و بقا و ماندگاری نظام های پولی نیز عبور نرخ ارز زا تقلیل نموده است. نتیجه گیری: با عنایت به تاثیرگذاری منفی و معنادار ماندگاری ترتیبات نظام پولی بر شاخص بهای کالاها و خدمات مصرفی در کشورهای منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا، پیشنهاد می شود، سیاستگذاران پولی و ارزی در این گروه از کشورها ضمن کنترل نرخ تورم از طریق اتخاذ نظام پولی هدف گذاری تورمی و کاهش انحراف ‍ های تورمی به کاهش آثار انتقالی نرخ ارز بر قیمت کالاهای داخلی کمک نمایند.

نظام های پولی, شاخص بهای کالاها و خدمات مصرفی, کشورهای منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا, روش تخمین زننده میانگین گروهی