یحیی پاسدار - Assistant Professor, Department of Nutrition, Research Center for Environmental Determinacies of Health, School of Health, Kermanshah University of Medical Sciences, Kermanshah, Iran
قباد محمدی - Assistant Professor, Department of Pharmaceutics, School of Pharmacy, Kermanshah University of Medical Sciences, Kermanshah, Iran
امیرمحمد منصوری - PhD Student in Chemistry, Research Center for Environmental Determinacies of Health, School of Health, Kermanshah University of Medical Sciences, Kermanshah, Iran
شکوفه القاصی - BSc in Public Health, Research Center for Environmental Determinacies of Health, School of Health, Kermanshah University of Medical Sciences, Kermanshah, Iran
میترا دربندی - BSc in Public Health, Research Center for Environmental Determinacies of Health, School of Health, Kermanshah University of Medical Sciences, Kermanshah, Iran
مجید محمودی - Doctor of Pharmacy, School of Pharmacy, Kermanshah University of Medical Science, Kermanshah, Iran
پریسا نیازی - BSc in Nutrition, Department of Nutrition, School of Health, Kermanshah University of Medical Sciences, Kermanshah, Iran

سابقه و هدف: ید یکی از ریز مغذی های مهم و مورد نیاز بدن انسان است که نقش بسیار موثری در ساخت هورمون های غده تیروئید دارد. اختلالات ناشی از کمبود ید به عنوان بزرگ ترین علت قابل پیشگیری عقب ماندگی ذهنی و جسمی مطرح هستند. هدف از این مطالعه تعیین میزان ید موجود در نمک های عرضه شده در شهر کرمانشاه بود. مواد و روش ها: از ۳۹ مارک عرضه شده در مراحل مختلف تولید در فروشگاه های سطح شهر، ۳۰۰ نمونه جمع آوری و به آزمایشگاه منتقل شد. برای بررسی میزان ید نمک های مورد استفاده در خانوارها از آشپزخانه ۱۰۰ خانوار در مناطق مختلف به طور تصادفی ۳۰ گرم نمونه نمک جمع آوری شد. برای اندازه گیری میزان ید از روش های استاندارد توصیه شده استفاده شد. آزمون آماری برای تحلیل داده ها آنالیز واریانس کروسکال والیس بود. یافته ها: میانگین ید در نمک های عرضه شده در سطح شهر کرمانشاه ppm ۸/۱۴±۳/۲۸ بود که در بیش از ۵۰ درصد نمونه ها کم تر از استاندارد ایران است. تنها ۸ مارک از ۳۹ مارک مورد بررسی در حد قابل قبول بودند و ۸۰ درصد مارک ها از ید کافی برخوردار نبودند. ۱/۳ درصد  نمک ها دارای ناخالصی بوده و با گذشت زمان از تاریخ تولید نمک ها میزان ید آن ها تقریبا کاهش یافته بود(۱۴/۰=p). استنتاج: اغلب نمک های توزیع شده در شهر کرمانشاه از استاندارد لازم برخوردار نبوده و میانگین ید آن ها در محدوده قابل قبول نمی باشد. بنابراین پایش مستمر کارخانجات تولیدکننده نمک های یددار، کنترل دقیق میزان ید آن ها درمراحل تولید و توزیع در بازار توصیه می گردد.

iodized salt, iodine, Kermanshah, نمک یددار, اختلالات ناشی از کمبود ید, پایش ید, کرمانشاه