عیسی ابراهیم زاده - دانشیار جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشکده جغرافیا و برنامه ریزی محیطی، دانشگاه سیستان و بلوچستان
معصومه حافظ رضازاده - استادیار گروه جغرافیا، دانشگاه آزاد اسلامی واحد زاهدان
مرضیه دارائی - دانشجوی کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه آزاد اسلام

در سا لهای اخیر بازارچه های شهرهای مرزی کشور، جایگاه ویژه ای از لحاظ ارزش اقتصادی و همچنین جذب گردشگران، به دلیل داشتن شرایط مناسب از جمله صدها کیلومتر مرز مشترک با کشورهای همسایه، پیدا کرده اند. این بازارچه ها، خلاء اقتصادی موجود در محدوده مرزها را جبران کرده و از خالی شدن حاشیه مرزها جلوگیری می نمایند، که این امر خود می تواند در بالا بردن ضریب امنیت مرزها و جلوگیری از قاچاق، بسیار موثر واقع شود. با راه اندازی بازارچه ها و گذرگا ههای مرزی و استفاده بهینه از ظرفیت های اقتصادی مرزها، وضعیت معیشتی و اقتصادی مردم مرزنشین منطقه رونق می یابد. توسعه اقتصادی مناطق دور افتاده و محروم در شهرهای مرزی با عنایت به مقوله امنیت مرزی و بهره گیری از قابلیت های مرزنشینان در دفاع از حدود و ثغور کشور، اهمیت بازارچه های مرزی را مطرح نموده و ارتقا داده و رونق خاصی به اقتصاد ساکنین حاشیه مرزهای رسمی می بخشد. از طرف دیگر، بازارچه ها پتانسیل تبدیل کردن شهرهای مرزی به شهرهایی با هدف گردشگری را نیز دارا هستند و می توانند موجب توسعه این صنعت درآمدزای دنیای معاصر شوند. جذب گردشگر داخلی و خارجی موجب رشد و شکوفایی اقتصادی مناطق مختلف کشور می شود و در این زمینه بسترسازی مناسب به منظور تسهیل در امور خدماتی گردشگران یکی از مهمترین راههای جذب توریست داخلی و خارجی به شهرهای مرزی است. در این مقاله، ضمن شناسائی و معرفی برخی از بازارچه های مرزی استان سیستان و بلوچستان، به چگونگی روند توسعه این بازارچ هها برای رسیدن به هدف قطب سازی این استان بر پایه گردشگری شهری پرداخته شده است.

بازارچه مرزی، امنیت، اقتصاد، گردشگری شهری