مهدی مدیری - دانشیار برنامه ریزی شهری دانشگاه صنعتی مالک اشتر، تهران
سید احمد حسینی - دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشگاه سیستان و بلوچستان
دیمن کاشفی دوست - دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه سیستان و بلوچستان

چکیده      کیفیت زندگی شهری، یکی از مهمترین حوزه­های مطالعات شهری به حساب می­آید. سنجش کارایی مناطق شهری به لحاظ شاخص­های کیفیت زندگی از انجا ضرورت می­یابد که امروزه شهرها با کمبود امکانات و منابع روبرو هستند لذا منابع موجود بایستی به گونه­ای توزیع شوند که بتوانند بهترین خدمات رسانی را برای مناطق شهری عرضه نمایند.. براین اساس در این پژوهش به ارزیابی کارایی شاخص­های کیفیت زندگی شهری در نواحی شهر تهران، پرداخته شده است.      روش پژوهش ترکیبی از روش های توصیفی و تحلیلی و نوع آن کاربردی است. اطلاعات مورد نیاز این پژوهش از طریق نتایج تفضیلی سرشماری عمومی نفوس و مسکن، طرح های جامع و تفصیلی تهران، تصاویر ماهواره استر و همچنین از طریق اسناد، مجلات و کتب مرتبط با موضوع بدست آمده است. جهت تحلیل داده­ها از نرم افزارهای IDRISI، ARC GIS و Frontier Analyst استفاده شده است، به منظور تحلیل داده ها از مدل تحلیل پوششی داده­ها DEA که روشی موثر برای سنجش کارایی می­باشد، استفاده شد.. در این پژوهش عملکرد و کارایی نواحی از لحاظ کیفیت زندگی شهری با استفاده از دو مدل CCR و BCC در روش تحلیل پوششی داده ها، برای نواحی ۱۱۷ گانه شهر تهران مورد ارزیابی قرار گرفت.      نتایج حاصله نشان می­دهد که براساس مدل CCR تنها ۶ ناحیه معادل با ۱۲/۵ درصد و براساس مدل BCC، ۲۱ ناحیه معادل ۹۴/۱۷ درصد کارا معرفی شدند. بنابراین، نتایج این مطالعه می تواند به برنامه ریزان شهری برای درک و اولویت بندی مسائل شهری و یافتن راه حل هایی برای رفع این مشکلات کمک شایانی نماید

واژگان کلیدی: کیفیت زندگی شهری, ارزیابی کارایی, مدل تحلیل پوششی داده ها, شهر تهران