عیسی ابراهیم زاده - دانشیار جغرافیا و برنامه ریزی شهری- دانشگاه سیستان و بلوچستان
کاظم حبیب ا... زاده - کارشناس ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری

ارزیابی کاربری اراضی شهری به عنوان هسته اصلی برنامه ریزی شهری، نقشی مهم در ساماندهی فضایی- مکانی شهرها ایفا می کند. روستا- شهر گلوگاه در سال ۱۳۸۱ تبدیل به نقطه شهری شده و با جمعیتی معادل ۵۱۱۴ نفر در جنوب شهرستان بابل قراردارد،که به لحاظ ساماندهی مکانی- فضایی کاربری اراضی شهر، نابسامان می باشد. علل این نابسامانی را بایستی عمدتا در توپوگرافی شهر، ضعف مدیریت، عدم اجرای قوانین و مقررات شهرسازی جستجو کرد. نتایج بررسی های کمی سطوح و سرانه های شهری موجود و افق ده ساله آتی شهر(۱۳۹۵)، نشان می دهد که مساحت کاربری های دایر روستا- شهر گلوگاه با توجه به سرانه ها و استانداردها حدود ۱۲۳۸۷۳مترمربع کمبود فضا دارد. در تحلیل کیفی کاربری اراضی شهر با استفاده از نرم افزازArc GIS و با توجه به شاخص های ارزیابی(مطلوبیت، ظرفیت، سازگاری)، نتایج حاصل بیانگر آن است که مکان گزینی اکثر کاربری های این شهر در ماتریس مطلوبیت، شرایط آن نسبتا نامطلوب بوده، گرچه از لحاظ سازگاری، درحد نسبتاسازگار بوده، در عین حال از حیث ماتریس ظرفیت، غیر از کاربری تجاری و اداری، سایر کاربری ها نتوانسته اند جمعیت سطح شهر و حوزه نفوذ آن را تحت پوشش مناسب قرار دهند. یافته های حاصل از این تحقیق بیانگر آن است که بایستی به توسعه درون بافتی شهر اندیشید و با در نظر داشتن شاخص های مکان گزینی کاربری ها به تفکیک قطعات و باز توزیع فضایی - مکانی اراضی شهر پرداخت.

ارزیابی کیفی, ارزیابی کمی, روستا- شهر گلوگاه, کاربری اراضی