سید نظام الدین مکیان - استادیار دانشگاه یزد
سید محمد حسن مصطفوی - استادیار پژوهشکده اقتصاد دانشگاه تربیت مدرس
راضیه حاتمی - کارشناس ارشد اقتصاد دانشکده اقتصاد، مدیریت و حسابداری دانشگاه یزد
محمدرضا دهقانپور - کارشناس ارشد اقتصاد دانشکده اقتصاد، مدیریت و حسابداری دانشگاه یزد

از نظر اغلب اقتصاددانان، تجارت بین الملل دارای نقش با اهمیتی در توسعه­ ی انسانی است. تجارت از طریق مستقیم و غیرمستقیم بر توسعه ­ی انسانی تاثیر گذار است. بررسی نظریات توسعه نشانگر رابطه ­ی مثبت میان تجارت خارجی و توسعه ­ی اقتصادی است. بر اساس برخی از نظریات علی­ رغم اثر مثبت تجارت بر توسعه، این عامل دارای تاثیر منفی بر فرهنگ بومی و اقتدار ملی به خصوص در کشور های در حال توسعه بوده است. در این تحقیق اثر رشد تجارت بر توسعه با استفاده از رشد شاخص توسعه­ ی انسانی برای کشورهای منتخب آسیایی بررسی شده است. بدین منظور، از الگوی داده های تابلویی و روش GMM سیستمی برای بررسی رابطه بین رشد تجارت و رشد شاخص توسعه ­ی انسانی استفاده شده است. نمونه مورد مطالعه شامل ۱۶ کشور منتخب طی دوره­ ی ۲۰۰۹- ۱۹۷۵ بوده است.  بر اساس برخی از نتایج، رشد تجارت بر ارتقای شاخص توسعه ­ انسانی و در نتیجه رفاه اجتماعی تاثیر مثبت و معنادار داشته است. طبقه بندی JEL: F۱ ،O۴۷

شاخص توسعه ی انسانی, رشد تجارت, SGMM