Hadi Bahrami Ehsan - ۱- Associate Professor, Faculty of Psychology and Educational Scie-nces, Tehran University, Tehran, Iran
Mohiadin Amjadian - ۲- Assistant Professor, Clinical Psychology Department, Kurdistan University of Medical Sciences, Sanandaj, Iran
Reza Rostami - ۳- Associate Professor, Faculty of Psychology and Educational Scien-ces, Tehran University, Tehran, Iran
Siamak Vahedi - ۴- Assistant Professor, Cardiology Department, Medical School, Kurdi-stan University of Medical Sciences, Sana-ndaj, Iran

مطالعه حاضر با هدف تدوین و ارائه مدل مداخله درمانی دین محور براساس آموزه های اسلامی با عنوان "از قلب سلیم تا قلب سالم" جهت کاهش میزان  افسردگی، اضطراب و استرس بیماران قلبی دارای پیوند عروق کرونر قلب (CABG: Coronary Artery Bypass Grafting) صورت گرفت. بیماران قلبی- عروقی پس از انجام اعمال جراحی بای پس به درجات مختلف افسردگی، اضطراب و استرس دچار می شوند. راه کارهای مختلفی مانند دارودرمانی، درمان های معمول روان شناسی و غیره برای کاهش میزان این اختلالات توسط متخصصان به کار گرفته می شود. آنچه در این مطالعه تازگی دارد، آماده سازی و استفاده از یک نوع مداخله دین محور برای کاهش میزان این اختلالات در بیماران قلبی است. بررسی متون قرآنی و دینی نشان می دهند که می توان براساس ویژگی های قلب سلیم به عنوان پیش نیاز قلب سالم و راهی برای درمان قلب بیمار و برگرداندن سلامت به قلب، تا حدود زیادی به کاهش این اختلالات و سلامت قلب در این بیماران کمک نمود. بدین منظور، در این پژوهش علاوه بر بررسی متون علمی در مورد بیماری های قلبی- عروقی و بیماران دارای پیوند عروق کرونر قلب و نیز گردآوری عوامل موثر در پدیدآمدن و تداوم این بیماری، متون اسلامی- قرآنی، احادیث و روایات به منظور یافتن عوامل اثرگذار و مسیرهای تقرب به قلب سلیم به معنای قرآنی آن به ویژه عوامل دینی/معنوی، روانی و اجتماعی مورد بررسی قرار گرفتند. در ادامه، عوامل مشاهده شده در متون قرآنی و دینی به صورت یک مدل نظری با عنوان "از قلب سلیم تا قلب سالم" تدوین شدند و براساس این مدل یک نوع مداخله درمانی دین محور براساس ویژگی های قلب سلیم برای کاهش افسردگی، اضطراب و استرس در این بیماران پیشنهاد گردید.

Anxiety, CABG patients, Depression, Galbe Salim, Quran-Islamic teachings, Stress, آموزهای قرآنی -اسلامی, استرس, اضطراب, افسردگی, بیماران قلبی با پیوند عروق کرونر, قلب سلیم