سیدجلال هاشمی - استادیار، گروه مهندسی مکانیک، دانشگاه فنی و حرفه ای، تهران، ایران
فرزاد رحمنی - استادیار، گروه مهندسی مکانیک، موسسه آموزش عالی کار، قزوین، ایران

در هیدروفرمینگ لوله، با اعمال فشار داخلی توسط یک سیال مانند آب یا روغن، انبساط در لوله ایجاد شده و سطح خارجی لوله بر دیواره های داخلی قالب منطبق می شود. در این مقاله، استفاده از فرآیند هیدروفرمینگ در ساخت یک اتصال انشعاب دار با دو شاخه بر لوله هایی از جنس مس مورد بررسی قرار گرفته است. از این نوع اتصالات در خطوط انتقال سیالات مختلف استفاده می شود. اثر چهار پارامتر مهم فرآیندی بر کیفیت محصول شکل داده شده و شبیه سازی فرآیند شکل دهی در نرم افزار اجزای محدود آباکوس انجام شده است. با توجه به شکل پیچیده ی محصول مورد نظر، تاثیر چهار پارامتر تغذیه اولیه، تغذیه نهایی، فشار تسلیم و فشار ترکیدگی بررسی شده و اثر این پارامترها بر ارتفاع انشعاب های شکل داده شده و حداکثر نازک شدگی تعیین شده است. نتایج نشان داد که با انتخاب مناسب پارامترهای فرآیندی می توان در یک مرحله شکل دهی به یک محصول با دو انشعاب با کیفیت مناسب دست پیدا کرد. مهم ترین پارامتر اثرگذار بر ارتفاع انشعاب شکل داده شده ی تغذیه نهایی می باشد که با افزایش آن ارتفاع بیشتر شده است. از طرف دیگر مهم ترین پارامتر اثرگذار بر نازک شدگی فشار ترکیدگی بوده است. تغذیه اولیه کمترین اثر را بر روی نازک شدگی و ارتفاع انشعاب شکل داده شده داشته است.

فرآیند هیدروفرمینگ, شبیه سازی اجزای محدود, انشعاب, نازک شدگی, ارتفاع برآمدگی