فاطمه محمدی - دانشگاه ازاد واحد تاکستان
جواد سخا - استادیار گروه تاریخ، دانشگاه آزاد واحد ابهر
بشری دلریش - دانشگاه اراک
نصراله پورمحمدی املشی - دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره)،

در این مقاله به بررسی و ارائه الگو از آن دسته از آیات قرآن کریم پرداخته میشود که به یهودیت و مسیحیت اشاره دارند. ایات قرانی در این مقاله از منظر کلامی و تفسیری موردبررسی قرار نمیگیرد، بلکه هدف صرفا ارزیابی تاریخی- اجتماعی ایات قرانی است که به نظر میرسد بازتابی از روابط مسلمانان صدر اسلام با مسیحیان است. بر اساس فراوانی، هر آنچه آیات قرآنی مرتبط با مسیحیت و یهودیت بود، از قرآن استخراج شد و موردبررسی قرار گرفتند تا با مقایسه آن ها، مشخص شود که این آیات بیشتر مرتبط با مسیحیت است یا یهودیت؟ به منظور بررسی این هدف، از روش پژوهش کتابخانهای و توصیفی- تحلیلی استفاده شد. یافتههای به دست آمده در این مقاله، نشان میدهند که قرآن اصل خداشناسی یهودی را در آیات مختلف مورد تایید قرار داده است و به نظر میرسد شخصیتهای موثر قوم یهود، در قرآن از عظمت بیشتری برخوردار هستند؛ اما قرآن، نقد بسیاری بر قوم یهود، اعتقادات و اعمال گذشته شان و برخورد پیامبر (ص) و مسلمانان با یهود جزیره العرب دارد. به احتمال زیاد یهودیان معاصر که در زمان پیامبر در مدینه سکونت داشتند و نیز رفتارهایی که با پیامبر (ص) داشتند در ترسیم چهره یهودیت در آیات قرآن موثر بوده است. آیات بسیار زیادی در قرآن کریم نازل شده است و از طرف دیگر لحن قرآن نسبت به مسیحیت، لحنی بسیار آرام و به مسائلی اشاره دارد که همواره موردتوجه مسیحیت بوده است.

آیات قرآن کریم، یهودیت، مسیحیت، اسلام.