ادریس بذرافشان - مرکز تحقیقات ارتقاء سلامت، دانشگاه علوم پزشکی زاهدان، زاهدان
فردوس کرد مصطفی پور - مرکز تحقیقات ارتقاء سلامت، دانشگاه علوم پزشکی زاهدان، زاهدان

چکیده زمینه و هدف: متیلن بلو رایج ترین ماده رنگی جهت رنگ آمیزی پنبه، پشم و ابریشم است. استنشاق این ماده می تواند سبب اختلال در تنفس شده و حال آنکه مواجهه مستقیم با آن نیز می تواند سبب آسیب های دائمی چشم، احساس سوزش در نقاط در معرض تماس، تهوع و استفراغ، تعریق زیاد، اختلالات ذهنی و متهموگلوبینمیا گردد. در مطالعه حاضر، خاکستر ساقه گیاه پرسیکا به عنوان یک جاذب ارزان قیمت جهت حذف رنگ متیلن بلو از محلول های آبی مورد استفاده قرار گرفته است. مواد و روش کار: در مطالعه حاضر که یک مطالعه تجربی در مقیاس آزمایشگاهی است با هدف بررسی کارایی خاکستر ساقه گیاه پرسیکا در حذف رنگ متیلن بلو اثر پارامترهای مختلف بهره برداری شامل pH (۱۳-۲)، غلظت اولیه رنگ (mg/L ۲۰۰-۲۰)، زمان تماس (۲۷۰-۵ دقیقه) و دوز جاذب (g/L ۱۰-۲/۰) مورد مطالعه قرار گرفت. یافته ها: نتایج مطالعه حاضر نشان داد که حداکثر ظرفیت جذب خاکستر ساقه گیاه پرسیکا معادل mg/g ۲۲/۱۵۶ در pH معادل ۱۳ و غلظت اولیه رنگ mg/L ۸۰ و در این شرایط راندمان حذف رنگ بیش از ۹۷ % بود. همچنین داده های تعادل با مدل های ایزوترم لانگمویر و فروندلیچ تطبیق داده شد که حاصل امر نشانگر تطابق بهتر داده های حاصل از مطالعه حاضر با مدل جذب فروندلیچ (۹۳۱۴/۰ R۲=) نسبت به معادله جذب لانگمویر(۸۸۳۶/۰ R۲=) می باشد. نتیجه گیری: در پایان چنین نتیجه گیری می شود که خاکستر ساقه گیاه پرسیکا از توانایی مطلوبی در حذف رنگ متیلن بلو از محلول های آبی و فاضلابهای صنعت نساجی برخوردار است.

Keywords: Methylene blue (MB), Adsorption, Natural adsorbent, Salvadora persica stem, واژه های کلیدی: رنگ متیلن بلو, جذب سطحی, جاذب طبیعی, ساقه گیاه پرسیکا