علیرضا گلشن - دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی خراسان شمالی، بجنورد، ایران
محمدرضا جلیلوند - مرکز تحقیقات ایمنی فرآورده های طبیعی و گیاهان دارویی، دانشگاه علوم پزشکی خراسان شمالی، بجنورد، ایران
حسین کمالی - ، مرکز تحقیقات ایمنی فرآورده های طبیعی و گیاهان دارویی، دانشگاه علوم پزشکی خراسان شمالی بجنورد، ایران
علی خاکشور - دانشکده پزشکی ، دانشگاه علوم پزشکی خراسان شمالی، بجنورد، ایران
علیرضا نعمت اللهی - مرکز تحقیقات ایمنی فرآورده های طبیعی و گیاهان دارویی، دانشگاه علوم پزشکی خراسان شمالی، بجنورد، ایران

چکیده زمینه و هدف: امروزه بهره بردن از فرآورده های طبیعی و گیاهان دارویی در درمان سرطان مورد توجه فراوان می باشد. نظر به این که امروزه یکی از سرطان های رو به رشد کارسینومای کولون می باشد در این مطالعه اثرات سیتوتوکسیسیته سلولی دو گیاه دارویی مورد بررسی قرار گرفته شده است. مواد و روش کار: اثرات سیتوتوکسیسیته سلولی فراکسیون های هگزانی، کلروفرمی و اتانولی دو گیاه دیوسپیورس والاچیا و اواریا گرندی فلورا با استفاده از رده سلولی تومور انسانی شامل HTC-۱۱۶ (کارسینومای کولون) و با بهکارگیری روشMTT assay مورد ارزیابی قرار گرفت. در این روش جهت کنترل و مﻘایسه از ماده فلاونوییدی کوئرستین با اثر سیتوتوکسیسیته شناخته شده استفاده گردید. یافتهها: نتایج این بررسی نشان داد که جزء کلروفرمی پوست ساقه گیاه اواریا گرندی فلورا و جزء کلروفرمی میوه گیاه دیوسپیروس والاچیا بیشترین اثر مهاری را در میان تمامی نمونه های تست شده به تریتب با GI۵۰ ۸۵/۳ و ۵۸/۴ میکروگرم بر میلی لیتر از خود نشان دادند. نتیجه گیری: نتایج به دست آمده نشان داد که ترکیبات با پلاریته متوسط همچون مشتقات نفتوکینونی در گیاه دیوسپیوروس و فلاونوئیدی در گیاه اوریا نقش عمده ای را در بروز این اثرات فارماکولوژیک بر عهده دارند، که این امر مطالعات بیشتری جهت جداسازی و خالص سازی ترکیبات موثره را می طلبد.

Keywords: cytotoxic, Uvaria grandiflora, Diospyros wallichii, colon carcinoma, MTT assay, واژه های کلیدی: سیتوتوکسیک, اواریا گراندی فلورا, دیوسپیروس والاچیا, سرطان کولون, MTT assay