سیروس عالیپور بیرگانی - استادیار، دانشکده علوم تربیتی و روان شناسی، دانشگاه شهید چمران اهواز
غلامحسین مکتبی - استادیار، دانشکده علوم تربیتی و روان شناسی، دانشگاه شهید چمران اهواز
منیجه شهنی ییلاق - استاد، دانشکده علوم تربیتی و روان شناسی، دانشگاه شهید چمران اهواز (نویسنده مسئول)
ناهید مفرد نژاد - کارشناس ارشد روان شناسی تربیتی

هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه ویژگی های شخصیتی با خودناتوان سازی تحصیلی و مقایسه شیوه های فرزندپروری از لحاظ متغیر اخیر در دانش آموزان سال سوم دبیرستان های شهرستان بهبهان بود. جامعه ی آماری این پژوهش را تمام دانش آموزن دختر و پسر سال سوم دبیرستان های شهرستان بهبهان، در سال تحصیلی ۹۰-۱۳۸۹، تشکیل داده است. از این جامعه آماری، نمونه ای به تعداد ۳۵۳ نفر، با روش نمونه گیری تصادفی مرحله ای شامل ۱۷۵ دانش آموز پسر و ۱۷۸ دانش آموز دختر انتخاب شدند. برای سنجش متغیرهای مورد مطالعه از پرسشنامه های خودناتوان سازی تحصیلی (A-SH)، اقتدار والدین (PAQ) و شخصیت نئو (FF-I) استفاده شد. در ضمن، برای تحلیل داده ها از روش های آماری تحلیل واریانس یک راهه (ANOVA) و رگرسیون چندگانه به دو روش ورود مکرر و مرحله ای استفاده شد. نتایج تحلیل واریانس یک راهه نشان داد که بین شیوه های مختلف فرزندپروری از لحاظ متغیر خودناتوان سازی تحصیلی تفاوت معنی داری وجود دارد. بر اساس نتایج رگرسیون چندگانه، با استفاده از روش ورود مکرر، مشخص شد که حدود ۱۶% از واریانس خودناتوان سازی تحصیلی توسط متغیرهای شخصیتی تبیین می شوند. همچنین نتایج تحلیل رگرسیون چندگانه با استفاده از روش مرحله ای نشان داد که فقط دو ویژگی شخصیتی روان رنجورخویی و باز بودن نسبت به تجربه توانایی پیش بینی خودناتوان سازی تحصیلی را دارا می باشند.

ویژگی های شخصیتی, شیوه های فرزندپروری, خودناتوان سازی تحصیلی