هادی رامش - دانشجوی دکترای ادبیات فارسی دانشگاه مدنی آذربایجان
حسین احمدی - دانش آموخته کارشناسی ارشد ادبیات فارسی دانشگاه مدنی آذربایجان

تاثیر تبریزی یکی از سخن سرایان سده دوزادهم هجری است که در فن شاعری سرآمد عصر خویش محسوب می شده است. او از پیروان سبک هندی و شاگرد استاد صائب تبریزی به شمار می رود. یکی از برجسته ترین خصوصیاتی که زبان را موثر می سازد، سخن گفتن به مقتضای حال مخاطب و مطابق با اوضاع و احوال و شایسته موضوع بحث ایراد شده است، با توجه به این مسئله است که با مخاطبان متنوع در اوضاع و احوال مختلف درباره موضوعات گوناگون تا چه اندازه ای سخن بگوییم. ایجاز در کنار اطناب از مهم ترین مباحث علم معانی است که این موضوع را نقد و بررسی قرار می دهد. بوستان، یکی از مظاهر اعلای فصاحت و بلاغت در ادب فارسی است که تاثیر تبریزی در دیوان خود از انواع ایجاز در گرو فشرده سازی کلام بهره برده است. در جستار حاضر، تلاش می شود تا مبحث بلاغی ایجاز قصر و انواع آن در دیوان تاثیر برای مخاطبان تبیین گردد.

ایجاز قصر، دیوان، تاثیر تبریزی