علی مهدوی - دانشگاه افسری امام علی (ع)
اصغر محمدی فاتح - دانشگاه افسری امام علی (ع)

هرچند فناوری در جنگ های آینده تاثیرگذار و تا حد زیادی تعیین کننده است. ولی بسیاری از محققان، فناوری را صرفا به عنوان عامل توانا ساز در نبردها تلقی می کنند و اصلی ترین عامل در شکل دهی نبردهای آینده را اراده انسانی می دانند. در این میان، نقش رهبری و فرماندهی نظامی بسیار برجسته است. در این مقاله، ابتدا در بخش ادبیات تحقیق، مفاهیم رهبری در سطح ملی، رهبری نظامی، منش نظامی در نبردهای آینده و فرماندهی مبتنی بر اطلاعات تشریح شده است. سپس با اتکا به اصول روش تحقیق کیفی و استفاده از راهبرد داده بنیاد، ارکان رهبری و فرماندهی نظامی از منظر مقام معظم فرماندهی کل قوا(مدظله العالی) شناسایی و احصاء شده است. بر اساس کدگذاری بیانات معظم له از بدو زعامت ایشان تا سال ۱۴۰۲ کدهای فراوانی شناسایی شد که در چند فرآیند رفت و برگشتی، تعداد ۵۱ مفهوم مرتبط با رهبری و فرماندهی شناسایی شد. در مرحله کدگذاری محوری، این مفاهیم در قالب هفت مقوله اصلی تحت عنوان خصوصیات فرماندهی، آینده نگری در فرماندهی، ماهیت فرماندهی، وظایف فرماندهی، اهمیت فرماندهی، رهبری در فرماندهی و نتایج فرماندهی طبقه بندی شد. در پایان مقاله ضمن طبقه بندی مفاهیم و ظهور مقوله های اصلی، به نتیجه گیری و ارایه پیشنهادهای کاربردی پرداخته شده است.

جنگ، رهبری، فرماندهی، آینده، نظامی