سارا قبادی علی آبادی - دانشجوی دکتری گروه ترویج و آموزش کشاورزی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران.
حسین آگهی - دانشیار گروه ترویج و آموزش کشاورزی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران.
همایون فرهادیان - استادیار گروه ترویج و آموزش کشاورزی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران.

در شرایط کنونی که تغییرات اقلیمی رو به افزایش است، اگر کشاورزان بخواهند اقدامات سازگاری مناسب را در کشاورزی خود به کار بگیرند درک آن ها از ریسک تغییر اقلیم بسیار مهم است، چرا که ادراک کشاورزان از ریسک تغییرات اقلیمی می تواند بر تصمیم گیری ها و در نتیجه عملکرد آنان تاثیر گذار باشد. از این رو تحقیق حاضر با هدف بررسی عوامل موثر بر ادراک کشاورزان از ریسک تغییر اقلیم و تاثیر این عوامل بر رفتار سازگاری آن ها در پاسخ به تغییرات اقلیمی در شهرستان کرمانشاه انجام شد. جامعه آماری بهره برداران کشاورزی شهرستان کرمانشاه بودند که از میان آن ها ۲۵۰ کشاورز با استفاده از جدول کرجسی و مورگان و با روش نمونه گیری خوشه ای دو مرحله ای به عنوان نمونه انتخاب شدند. تحقیق حاضر از نوع توصیفی همبستگی است و داده ها از طریق پرسش نامه جمع آوری شدند که روایی آن با نظرات کارشناسان با تجربه تایید شد و پایایی پرسش نامه به وسیله آزمون آلفای کرونباخ تایید گردید. همچنین به منظور بررسی ادراک کشاورزان از ریسک تغییر اقلیم و رفتار سازگاری آنان، داده های جمع آوری شده به وسیله آمار توصیفی (میانگین و انحراف معیار) و استنباطی (تحلیل مسیر و رگرسیون خطی چند متغیره) و با استفاده از نرم افزار آماری SPSSwin۲۱ مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که ۶۱ درصد از کل تغییرات متغیر رفتار سازگاری کشاورزان شهرستان کرمانشاه توسط هفت متغیر تبیین شد که طبق یافته ها متغیرهای دانش، احساسات عمیق شخصی، درک ریسک تغییر اقلیم، تجربه حوادث آب و هوایی و آسیب های اجتماعی به ترتیب با تاثیر کل ۵۹۹/۰، ۳۰۹/۰، ۲۶۲/۰، ۲۵۳/۰ و ۲۴۷/۰ دارای بیشترین تاثیر بر روی متغیر وابسته تحقیق بودند و دو متغیر ارزش های زیست محیطی و هنجارهای اجتماعی به ترتیب با تاثیر کل ۱۱۲/۰ و ۱۷۲/۰- کمترین تاثیر را بر رفتار سازگاری کشاورزان شهرستان کرمانشاه در هنگام مواجهه با اثرات تغییرات اقلیمی داشتند. در نهایت یافته های این مطالعه نشان داد که راه هایی که کشاورزان تغییرات آب و هوایی را درک می کنند بسیار شخصی و تحت تاثیر عوامل مختلفی است. همچنین نتایج تحقیق لزوم اطلاع رسانی و آگاه سازی مردم نسبت به علل، اثرات و روش های سازگاری با تغییرات اقلیمی را بوضوح نشان می دهد.

تغییر اقلیم, درک ریسک, رفتار سازگاری, شهرستان کرمانشاه