ابراهیم التجائی - عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی
آرزو فریبرز بیرجند - کارشناس ارشد پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی

رشد اقتصادی پایدار نخستین اولویت ملل مختلف چه توسعه یافته و چه درحال توسعه است. رشد اقتصادی پیوسته، عمدتا توسط تحولات دانش و فناوری توضیح داده میشود و بر اساس مدلهای رشد درونزا فعالیتهای تحقیق و توسعه از منابع اصلی و عمدهی ایجاد تحولات دانش و فناوری است. بر پایهی این مدلها سرمایه انسانی و انباشت دانش منابع عمدهی رشد بلندمدت هستند. ولی انباشت دانش و فعالیتهای تحقیق و توسعه نیازمند فراهمسازی بستر و زیرساخت اجتماعی مناسب است. یکی از این زیرساختهای بسیار مهم، تضمین حقوق مالکیت معنوی برای تولیدکنندگان دانش است که باعث ایجاد انگیزه برای نوآوران و منجر به افزایش نسبت افراد محقق برای تولید دانش میشود. مسئلهی اصلی در این تحقیق، بررسی تجربی اثر حقوق مالکیت معنوی بر مخارج تحقیق و توسعه در کشورهای درحال توسعه است. بدین منظور نمونهای از ۳۵ کشور درحال توسعه برگزیده شده و این الگوی تجربی در مورد آنها با استفاده از رهیافت داده های پانل با اثرات تصادفی به آزمون گذاشته شده است. نتایج حاکی از آن است که تقویت حقوق مالکیت معنوی درکشورهای درحال توسعه نیز همچون کشورهای توسعه یافته اثر مثبت و معناداری برمخارج تحقیق و توسعه دارد.

حقوق مالکیت معنوی، مخارج تحقیق و توسعه، کشورهای درحال توسعه، رهیافت داده های پانل.