حجت اله شرفی - استادیار بخش جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه شهید باهنر کرمان، کرمان، ایران
علی شکور - استاد گروه جغرافیای انسانی، واحد مرودشت، دانشگاه آزاد اسلامی، مرودشت، ایران
یاسمین درازهی - کارشناسی ارشد برنامه ریزی آمایش سرزمین، دانشگاه شهید باهنر کرمان، کرمان، ایران

قاچاق کالا، یکی از مولفه های مهم فساد اقتصادی است، قاچاق پدیده شوم و مخربی است اصولا کالاهای قاچاق از مناطق مرزی وارد می شوند و سپس در تمام کشور توزیع می شود. مرز یا سرحد به خط فاصل میان دو کشور گفته می شود، لذا مرزها از این لحاظ دارای اهمیت بسیار زیادی هستند. یکی از مهم ترین تاثیرات اقتصادی شهرستان های مرزی وجود پدیده قاچاق است که به طرق مختلف در این شهرستان ها جریان دارد، به همین منظور هدف تحقیق حاضر تحلیلی بر قاچاق کالا و عوامل موثر بر آن در روستاهای شهرستان مرزی سراوان می باشد. با توجه به هدف فرضیه تحقیق این گونه بیان شده است: به نظر می رسد ساختارهای ضعیف اقتصادی مهم ترین عامل قاچاق کالا در روستاهای شهرستان مرزی سراوان می باشد. روش انجام تحقیق تحلیلی- توصیفی و شیوه جمع آوری اطلاعات اسنادی، کتابخانه ای، میدانی و تکمیل پرسشنامه بوده است و همچنین تجزیه وتحلیل داده ها با استفاده از نرم افزارSPSS (آزمونTتک نمونه ای و رگرسیون چندمتغیره) صورت گرفته است. نتایج حاصل از آزمون T تک نمونه ای نشان می دهد که نواحی روستایی موردمطالعه شهرستان مرزی سراوان از وضعیت بسیار نامناسب ساختارهای توسعه اقتصادی، اجتماعی، امنیتی و زیست محیطی برخوردارند. همچنین نتایج حاصل از رگرسیون چندمتغیره نشان می دهد که شاخص اقتصادی، با بتای ۴۱۳/۰ بیشترین تاثیر را بر قاچاق کالا در روستاهای شهرستان مرزی سراوان دارد و متغیر امنیتی با بتای ۳۸۰/۰ در رتبه دوم و شاخص اجتماعی، با بتای ۳۴۴/۰ در رتبه سوم قرارگرفته است و همچنین متغیر زیست محیطی با بتای ۲۶۳/۰ با قرارگیری در رتبه آخر، کمترین تاثیر را بر قاچاق کالا در روستاهای شهرستان مرزی سراوان داشته است.

قاچاق کالا, اقتصاد مرزی, روستا, مرز, شهرستان سراوان